Οι εκτιμήσεις των Θέσεων για το 18ο Συνέδριο σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στην οικονομία, στην πολιτική και την κατάσταση της εργατικής τάξης επιβεβαιώνονται και στον τομέα της Υγείας - Πρόνοιας.
Ενισχύεται η τάση συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου. Στον ιδιωτικό τομέα υγείας κυριαρχούν 4-5 μονοπωλιακοί όμιλοι π.χ. όμιλος «Marfin» της αραβικής «Dubai Financial» («Υγεία» - «Μητέρα»), ο γερμανικός «Asklepios» («Ιατρικό») ο ολλανδικός «Eureko», ο όμιλος «Euromedica», «Βιοϊατρικής» κλπ.
Βασικός μοχλός ενίσχυσης αυτής της τάσης αποτελούν οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις. Προωθούν την επιχειρηματική δράση και στα δημόσια νοσοκομεία, τη λειτουργία τους με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, τις ΣΔΙΤ, τη μείωση των παροχών υγείας από τα ασφαλιστικά ταμεία. Προωθούν την αφαίρεση εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων του κλάδου και τη συνεχή αύξηση της εκμετάλλευσής τους. Στη συγκυρία της οικονομικής κρίσης, η επίθεση στα πιο θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων και οι συνέπειες από την ασκούμενη πολιτική του ευρωμονόδρομου θα είναι ακόμη μεγαλύτερης έντασης.
Πιο συγκεκριμένα, θα αυξηθεί ακόμη παραπέρα η καταλήστευση του λαϊκού εισοδήματος και των ασφαλιστικών ταμείων για υπηρεσίες υγείας (ήδη οι εργαζόμενοι πληρώνουν 7 δισ. ευρώ κάθε χρόνο από την τσέπη τους). Η πλειοψηφία των λαϊκών στρωμάτων κινδυνεύει να στερηθεί βασικά δικαιώματα, σε όλο το φάσμα των αναγκαίων υπηρεσιών υγείας (Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας - ΕΚΑΒ - νοσοκομειακή περίθαλψη - φάρμακο - Μονάδες Εντατικής Θεραπείας - Πρόνοια). Επιπλέον σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους του κλάδου, είναι χαρακτηριστικό ότι η εντατικοποίηση της εργασίας, λόγω της έλλειψης προσωπικού, έχει ήδη δημιουργήσει συνθήκες εργασίας - νοσηλείας στο όριο της επικινδυνότητας, για εργαζόμενους και ασθενείς. Μπροστά στην επερχόμενη οικονομική κρίση αυξάνονται ήδη οι απολύσεις στον ιδιωτικό τομέα, η εφαρμογή των ευέλικτων σχέσεων εργασίας και της διευθέτησης του χρόνου εργασίας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Η όξυνση των παραπάνω προβλημάτων και οι επιπτώσεις από την κρίση διαμορφώνουν μία αντιφατική κατάσταση για το εργατικό κίνημα. Από τη μία αυξάνεται ο κίνδυνος της υποχώρησης και του συμβιβασμού των εργαζομένων κάτω από την αύξηση των προβλημάτων, την εργοδοτική τρομοκρατία. Σε αυτές τις συνθήκες βρίσκει πιο πρόσφορο έδαφος ο συντεχνιασμός και ο οπορτουνισμός, που τάζει άμβλυνση των συνεπειών. Συνεχίζει να καλλιεργεί την αυταπάτη της αρμονικής συνύπαρξης του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα υγείας, σε συνθήκες επίθεσης του μονοπωλιακού κεφαλαίου. Από την άλλη όμως και παράλληλα αυξάνεται και η αγανάκτηση των εργαζομένων, η συνειδητοποίηση των πραγματικών αιτιών των προβλημάτων, διαμορφώνοντας σημαντικές δυνατότητες για τη ριζοσπαστικοποίηση των εργαζομένων, για την εκδήλωση της πολιτικής αντεπίθεσης του ΚΚΕ.
Η μετατροπή της δυνατότητας σε πραγματικότητα προϋποθέτει καταρχήν την ένταση της προσπάθειας για αυτοτελή μαζική ιδεολογική και πολιτική ζύμωση, συνολική αντιπαράθεση με τη στρατηγική της αστικής τάξης, ανάδειξη της αναγκαιότητας της λαϊκής συμμαχίας, προβολή της επικαιρότητας του σοσιαλισμού.
Ομως πέρα απ' αυτή την προσπάθεια κρίσιμο ζήτημα παραμένει η έκβαση της πάλης με τον οπορτουνισμό για τον προσανατολισμό της δράσης του εργατικού κινήματος τόσο στο χώρο της υγείας, όσο και γενικότερα. Χωρίς ουσιαστική εξειδίκευση της γενικής πολιτικής γραμμής, χωρίς σχεδιασμένη καθημερινή δράση, που θα υπηρετεί τη στρατηγική του Κόμματος, δεν μπορεί να κερδηθεί η σημαντική μάχη του προσανατολισμού του κινήματος.
Η παραπέρα επεξεργασία ριζοσπαστικών στόχων πάλης που σηματοδοτούν την ανάγκη σύγκρουσης με την εξουσία των μονοπωλίων και η μαχητική διεκδίκησή τους ανοίγει το δρόμο για τη συσπείρωση ευρύτερων δυνάμεων τόσο στους εργαζόμενους και φοιτητές - σπουδαστές του κλάδου, όσο και στη λαϊκή οικογένεια. Συσπείρωση που κινείται σε γραμμή όξυνσης της ταξικής πάλης και όχι διαχείριση - άμβλυνση των συνεπειών της κρίσης (π.χ. κατάργηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στον τομέα υγείας - πρόνοιας, άμεση κατάργηση της ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο υγείας κ.ά.).
Επίσης με κοινωνικοταξικά κριτήρια, αλλά και με μεγαλύτερη επιμονή και εξειδίκευση χρειάζεται να παρέμβουμε στα τμήματα των εργαζομένων στα οποία αντικειμενικά διαμορφώνονται οι υλικοί όροι που τους ωθούν στη συμμετοχή στο ΑΑΔΜ. Στο χώρο της υγείας η συντριπτική πλειοψηφία του νοσηλευτικού προσωπικού και οι νέοι μισθωτοί γιατροί χρειάζεται να μπουν πιο ειδικά και πρακτικά στον προσανατολισμό μας.
Τέλος, το ζήτημα της οικοδόμησης αναδεικνύεται στις Θέσεις ως βασική αδυναμία του Κόμματος. Σε ένα βαθμό η αδυναμία αυτή συνδέεται με την έλλειψη επιμονής και προσανατολισμού από τις δυνάμεις μας στην αναβάθμιση των δεσμών μας με την εργατική τάξη. Η προσπάθεια σταθεροποίησης των δεσμών και η συνεχής πολιτική - ιδεολογική στήριξη αρκετών πρωτοπόρων εργαζομένων που συγκρούονται ήδη ανοιχτά με την εργοδοσία πρέπει να αποτελέσει την προτεραιότητά μας για το ξεπέρασμα αυτής της αδυναμίας. Η στήριξη πρέπει να είναι συνεχής και όχι ευκαιριακή - περιορισμένη στις καμπές της ταξικής πάλης (π.χ. απεργίες - απολύσεις). Ετσι θα διευρύνεται στην πράξη ο μάχιμος ταξικός πόλος, ο οποίος θα παρακινεί στη δράση και νέα τμήματα των εργαζομένων και θα προχωρά η ισχυροποίηση του Κόμματος στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα.
Κατερίνα Μιχαλιού
Μέλος του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ του ΚΚΕ
Ριζοσπάστης - 8 Φεβρουαρίου 2009