Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Η προμετωπίδα του 18ου Συνεδρίου μας χαρακτηρίζει το συνέδριο αυτό συνέδριο αντεπίθεσης. Νομίζω ότι αυτός ο στόχος για ένα τέτοιο συνέδριο είναι αντίστοιχος με τις σημερινές ανάγκες δράσης του Κόμματός μας για να μπορέσουμε και να αποκρούσουμε την ολομέτωπη και πολύπλευρη επίθεση που δεχόμαστε από τον ταξικό αντίπαλο, την αστική τάξη, από τον οπορτουνισμό και από τα ενεργούμενα του κεφαλαίου, αλλά και ταυτόχρονα για να μπορέσουμε επιθετικά, πειστικά, να προωθήσουμε τη γραμμή και τη στρατηγική του Κόμματός μας. Είναι γεγονός ότι και οι δυο εισηγήσεις της ΚΕ προς το Συνέδριό μας, μας εξοπλίζουν σημαντικά και γι' αυτό συμφωνώ μ' αυτές.
Για να γίνουμε όμως κόμμα αντεπίθεσης, είναι ανάγκη πρώτα απ' όλα εμείς οι κομμουνιστές ατομικά και συλλογικά, ως μέρος του συνολικού κομματικού οργανισμού, να γίνουμε κομμουνιστές αντεπίθεσης. Να γίνουμε δηλαδή ιδεολογικά, οργανωτικά, πολιτικά, θεωρητικά και πρακτικά ικανοί να ανταποκριθούμε σ' ένα τέτοιο καθήκον σε κάθε πόστο, σε κάθε χώρο.
Πρέπει δηλαδή, όσον αφορά σε μας τους εκπαιδευτικούς, να κατακτήσουμε την ικανότητα να δουλεύουμε με τη στρατηγική του Κόμματός μας και μέσα στην τάξη με τους μαθητές και στο γραφείο και στο σύλλογο με τους συναδέλφους, αλλά και με τους γονείς και στο γενικότερο περίγυρό μας.
Και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνουμε ικανοί όχι μόνο να αποκαλύπτουμε το σχολείο της ανταγωνιστικότητας - βαρβαρότητα, της στρατηγικής του κεφαλαίου, αλλά και να αντιπαραθέτουμε στο σχολείο αυτό το λαϊκό σχολείο, το σχολείο που θα υπηρετεί και θα υπηρετείται από τη λαϊκή εξουσία, τη λαϊκή οικονομία.
Αυτό σημαίνει πως πρέπει να 'χουμε την ικανότητα να αποδείχνουμε πώς συνδέονται οι εκπαιδευτικές πολιτικές, τα αναλυτικά προγράμματα, τα βιβλία με τις γενικότερες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, με τη στρατηγική του κεφαλαίου, την ανταγωνιστικότητα, την ασύδοτη και ανεμπόδιστη κερδοφορία του. Να 'χουμε την ικανότητα να θέτουμε στόχους παρεμπόδισης, αποτροπής και ανατροπής των επιμέρους και γενικότερων αντιλαϊκών εκπαιδευτικών πολιτικών στην προοπτική του λαϊκού σχολείου της λαϊκής εξουσίας.
Πρέπει να γίνουμε ικανοί να αποκαλύπτουμε πως θέλει το σύστημα να μας χειραγωγεί και να μας κάνει υποχείριους του, θύτες της ανταγωνιστικότητας, για να «διαπαιδαγωγούμε» τους μαθητές αυριανούς εργάτες, με τα «ιδανικά», τις απαξίες της ανταγωνιστικότητας, της καταρτισιμότητας, της απασχολησιμότητας, της εκπαιδευσιμότητας, της ασφαλισιμότητας, της επιβιωσιμότητας, με τα «ιδανικά» του Ευρωπαίου Πολίτη της συναίνεσης, της υποταγής, της χειραγώγησης, του πειθαναγκασμού, με τη βαρβαρότητα της ελεύθερης οικονομίας της αγοράς, της ευελιξίας της εργασίας κλπ. Ταυτόχρονα όμως πρέπει να γίνουμε ικανοί να αποκαλύπτουμε πως είμαστε και πως γινόμαστε θύματα της ανταγωνιστικότητας, με την επιθετικότητα του κεφαλαίου ενάντια σε όλα τα δικαιώματά μας, ενάντια στο βιοτικό μας επίπεδο.
Την ίδια στιγμή επίσης πρέπει να γίνουμε ικανοί να προβάλλουμε την ανάγκη για άμεση απειθαρχία σ' αυτές τις επιδιώξεις του συστήματος και να αναδείχνουμε τη συνολική εναλλακτική λύση και διέξοδο από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης. Να αποδείχνουμε ότι όλος ο πλούτος δημιουργείται από την εργατική τάξη και τον δικαιούνται οι εργάτες, όλοι οι εργαζόμενοι, όχι μόνο γιατί τον παράγουν, αλλά και γιατί είναι εκείνη η κοινωνική δύναμη που ιστορικά επωμίζεται το ρόλο να δώσει συνέχεια στην εξέλιξη της κοινωνίας. Σε αυτήν την προοπτική θα πρέπει να θέτουμε αιτήματα και για την παιδεία και για το βιοτικό μας επίπεδο, αντίστοιχα με τις σύγχρονες ανάγκες μας, κάνοντας σαφές ότι επιδιώκουμε να πετύχουμε την όποια κατάκτηση και σήμερα, αλλά και ότι ταυτόχρονα η όποια κατάκτηση, αν δε συνδέεται με την προοπτική γενικότερων αλλαγών και κοινωνικών ανατροπών, θα 'ναι πάντα επισφαλής και έρμαιο των κάθε φορά συσχετισμών δυνάμεων και συγκυριών.
Η σημερινή κρίση του καπιταλιστικού συστήματος μας προσφέρει πρόσθετα χειροπιαστά επιχειρήματα για να αποδείξουμε ότι και τα πλούτη του κεφαλαίου τα πληρώνει ο εργάτης από την υπεραξία που του κλέβει ο ατομικός και ο συλλογικός καπιταλιστής, αλλά και την κρίση του συστήματος πάλι την πληρώνει ο εργάτης, με τις απολύσεις, την ανεργία, την ανέχεια, τη δυστυχία και όχι σπάνια ακόμα πιο επώδυνα και με πολέμους. Και όλα τούτα να τα δείχνουμε με στοιχεία ότι συμβαίνουν και θα συμβαίνουν επειδή υπάρχει και για όσο θα υπάρχει αυτό το σύστημα και μαζί του η κύρια αντίθεσή του, η αντίθεση της κοινωνικοποίησης της παραγωγής από τη μια, αλλά και της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής που επιτρέπει και επιβάλλει την ιδιοποίηση των προϊόντων της κοινωνικοποιημένης παραγωγής από την άλλη. Ετσι τώρα μπορούμε να αποδείχνουμε πιο χειροπιαστά τα όρια του σημερινού εκμεταλλευτικού συστήματος και την αναγκαιότητα και την επικαιρότητα της νέας, της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Τέλος, το κλειδί για να φθάσουμε σ' αυτές τις αναγκαίες κοινωνικοοικονομικές ανατροπές, είναι το ΑΑΔΜ. Είναι πρώτιστη ευθύνη να το κατανοήσουμε, πρώτα και κύρια, εμείς οι ίδιοι βαθιά αυτό το μέτωπο, για να μπορούμε, με τη σειρά μας, να συμβάλουμε και στην αναγκαία, ευρύτερη κατανόηση της αναγκαιότητας αυτού του κοινωνικοπολιτικού μετώπου. Ευθύνη μας είναι και στο χώρο μας να συμβάλουμε στο χτίσιμο αυτού του μετώπου, ενισχύοντας την αρτηρία αυτού του μετώπου που είναι το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, το ΠΑΜΕ. Και η αναγκαιότητα αυτή γίνεται ακόμα μεγαλύτερη και επείγουσα γιατί η παιδεία και η εκπαίδευση έχει βαρύνοντα ρόλο και από την άποψη της καθημερινής ενασχόλησης μ' αυτήν εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, αλλά και από την άποψη της διαπάλης των ιδεών που σχετίζονται με το σήμερα και με το αύριο της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης. Εδώ υστερούμε, υπάρχουν αναστολές, αδράνειες συνείδησης και συνειδητοποίησης που πρέπει άμεσα να ξεπεραστούν για να μπορέσουμε αποτελεσματικά να αντιπαλέψουμε και την εκπαιδευτική πολιτική του κεφαλαίου και των πολιτικών φορέων του, αλλά και το δεξιό και αριστερό οπορτουνισμό που έχει βρει πρόσφορο έδαφος στο χώρο της εκπαίδευσης, μα πάνω απ' όλα για να συμβάλουμε στην προοπτική της επαναστατικής κατάκτησης και αμετάκλητης οικοδόμησης του σοσιαλισμού.
Δημήτρης Αγκαβανάκης
Ριζοσπάστης - 8 Φεβρουαρίου 2009