Ο όρος σταλινισμός επινοήθηκε και καθιερώθηκε, περίπου, σαν ιδεολογία και έγινε όπλο στα χέρια της αντίδρασης και ιδιαίτερα του οπορτουνισμού. Κι επινοήθηκε ακόμα και όταν ο Στάλιν - και η πολιτική του δράση - δεν ήταν καν γνωστός έξω από τη χώρα του.
Το 1918, όταν οι ιμπεριαλιστές επιτέθηκαν απρόκλητα στην τότε Σοβιετική Ρωσία (έστειλε και η Ελλαδίτσα μας στρατεύματα) - μόλις έβγαινε ο κόσμος από το μακελειό του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου - είχαν συνειδητοποιήσει ότι το «κακό» που συνέβη στην Τσαρική Ρωσία, μπορούσε ένα πρωί να χτυπήσει την πόρτα τους. Με τα προβλήματα που δημιούργησαν οι ιμπεριαλιστές τότε, υπήρχε επαναστατική κατάσταση, όπως έγινε το Νοέμβρη του 1918 στη Γερμανία. Το πρόβλημά τους ήταν και είναι ο σοσιαλισμός, που κάνει περιττή την ύπαρξή τους. Και ο Στάλιν να μην υπήρχε, θα εύρισκαν όνομα να βαφτίσουν την αντίδρασή τους.
Τυχαίο είναι μήπως το γεγονός ότι το 1941, όταν η Γερμανία επιτέθηκε στη Σοβιετική Ενωση, οι ιμπεριαλιστές επί τρία χρόνια δεν άνοιγαν το δεύτερο μέτωπο στη Γαλλία, για να δώσουν μια ανάσα στο σοβιετικό λαό, που έχανε εκατομμύρια ανθρώπους, παρά καραδοκούσαν πότε ο Χίτλερ θα κατασπαράξει τη χώρα του Λένιν, για να διαφεντεύουν μαζί του ολάκερο τον κόσμο;
Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν είδαν οι ιμπεριαλιστές να «φυτρώνουν» οι σοσιαλιστικές χώρες στην Ανατολική Ευρώπη, και ο αντίχτυπος της νίκης του σοβιετικού λαού να επηρεάζει λαούς σ' όλον τον κόσμο, δημιούργησαν - σαν αντιβιοτικό για τον καπιταλιστικό τους κόσμο - το μύθο του σταλινισμού. Η δικτατορία που είχαν - και έχουν προπάντων σήμερα - στα μέσα ενημέρωσης (Τύπος, TV) τους έφερε αφάνταστα αποτελέσματα. Κάθε ψέμα αφήνει πίσω του την πατημασιά του, πόσο μάλλον όταν γίνεται συστηματική προπαγάνδα σε παγκόσμια κλίμακα και συ δεν έχεις πληροφορίες για το αντίθετο. Η διαδικασία της επανάστασης, πάντως, δεν είναι περίπατος. Το γνωρίζουμε όλοι αυτό, αλλά...
Τη δεκαετία του '80 το κόμμα μας είχε διαβρωθεί από τον αντισταλινισμό. Αποτέλεσμα της κατάστασης που επικρατούσε ήταν η δημιουργία του Συνασπισμού με τους οπορτουνιστές. Το παράδοξο είναι ότι, ενώ κατακρίναμε το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ για τον αναθεωρητικό του χαρακτήρα, από την άλλη καταπίναμε τη φόλα του σταλινισμού και περιμέναμε να μας τύχει ένας σοσιαλισμός με «ανθρώπινο» πρόσωπο.
Εδώ πρέπει να πούμε πως με την περιβόητη περεστρόικα είχαμε άγριες αυταπάτες. Δηλαδή, τι περιμέναμε από τις συναντήσεις του Γκορμπατσόφ με τον Ρίγκαν στην Αμερική και στη συνέχεια τα σούρτα-φέρτα με τη Θάτσερ και τον (πατέρα) Μπους; Ξαφνικά οι ιμπεριαλιστές πάθανε παράκρουση και αλλάζανε ιδεολογία!; Ενώ τον ίδιο καιρό η Σοβιετική Ενωση εγκατέλειπε τις χώρες, που είχαν μπει στα σκαριά να οικοδομήσουν το σοσιαλισμό (Αφγανιστάν, κ.ά.), βορά στα σαγόνια των ιμπεριαλιστών.
Με τη διάσπαση του Κόμματος το '91 δεν ήταν μόνο αυτοί, που φεύγοντας από το Κόμμα κουβάλησαν μαζί τους, στις ιδεολογικές τους αποσκευές, σαν πρώτο εφόδιο τον αντισταλινισμό. Αλλά και άλλοι, που έμειναν στις παρυφές του Κόμματος, ακόμα δε και στελέχη ανώτερης κλίμακας, που ενώ πάλεψαν να κρατηθεί το Κόμμα, μιλούσαν περιφρονητικά για τον Στάλιν.
Σήμερα, που ο ιμπεριαλισμός - ελλείψει αντιπάλου - σαρώνει τα πάντα, εμείς τρώμε τις σάρκες μας, για να βρούμε αν γέρνουμε ή δε γέρνουμε προς το σταλινισμό. Και κει που η ανθρωπότητα πάει ν' ανοίξει τα στραβά της, να δει ποιος δημιουργεί τους πολέμους, ποιος αμολάει τον ανεμοστρόβιλο για τις ιδιωτικοποιήσεις, το σμπαράλιασμα των εργασιακών σχέσεων, την ανεργία, τη μείωση του μεροκάματου, τα σαΐνια της ΕΕ βρίσκουν το αντίδοτο. Πάνε να θεσμοθετήσουν την ταύτιση του Στάλιν με το φασισμό.
Ν' αφήσουμε τους συγγραφείς στην μπάντα, που γράφει ο ένας για τα θετικά και ο άλλος τ' αρνητικά του Στάλιν και να δούμε την ιστορία. Στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Σοβιετική Ενωση - με ηγέτη τον Στάλιν - κατανίκησε το γερμανικό φασισμό και χωρίς τη βοήθεια των «συμμάχων» ΗΠΑ και Αγγλίας. Το ιστορικό γεγονός παραμένει. Στη δύση εκείνου του πολέμου οι Αμερικανοί έριξαν τις ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, αφήνοντας στον τόπο 300.000 ανθρώπους περίπου (αν τις έριχνε ο Στάλιν!). Ο Τρούμαν, μάλιστα, είχε πει: Ευχαριστούμε το Θεό που είχαμε εμείς την ατομική βόμβα και όχι ο εχθρός μας. Κι ο πανάγαθος Θεός με τους ιμπεριαλιστές! Είχαμε και μεις στην αρχαιότητα το Δία, που άμα τον έπιαναν τα μπουρίνια αμολούσε τους κεραυνούς του, αλλά θεό βομβαρδιστή με ατομικές βόμβες πρώτη φορά γνώριζε η ανθρωπότητα.
Αυτή η ιστορία με την επίκληση του Θεού από τους Αμερικανούς Προέδρους ή χοντρό δούλεμα του κόσμου είναι ή έχουν ιδιωτικοποιήσει και το Θεό. Γιατί κι ο Κλίντον το '99, ενώ βομβάρδιζε το Βελιγράδι, προσευχόταν στο Θεό, έλεγε, να γίνει ειρήνη.
Οι πόλεμοι σε Κορέα, Βιετνάμ, Γιουγκοσλαβία, Αφγανιστάν, Ιράκ και πόσοι άλλοι! Ψωμοτύρι οι επιθέσεις των ιμπεριαλιστών σε ξένες χώρες. Καλά, γνωστά είναι αυτά, λένε μερικοί. Γνωστά, αλλά δεν τα έκανε ο Στάλιν.
Πέρα από την πάλη των τάξεων, την αστική προπαγάνδα, την υπονόμευση και τις πιέσεις του ιμπεριαλισμού, ο βασικότερος παράγοντας της ανατροπής του σοσιαλιστικού συστήματος στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης ήταν ο οπορτουνισμός. Τα εκατομμύρια κομματικά μέλη του ΚΚΣΕ πού είναι; Στις ευρωπαϊκές χώρες - κυρίως σε Ιταλία και Γαλλία - ο οπορτουνισμός κυκλοφορούσε μεταμφιεσμένος και με το ψευδώνυμο «ευρωκομμουνισμός». Ταυτίστηκαν με τον ιμπεριαλισμό και αφομοιώθηκαν σε τέτοιο σημείο, που το '99 μαζί βομβαρδίζανε τη Γιουγκοσλαβία. Η επανάσταση στη Γερμανία το 1918 από τους οπορτουνιστές σοσιαλδημοκράτες προδόθηκε.
Ο οπορτουνισμός έχει πολλές μορφές. Και με τη μια θέση είναι και με την άλλη. Στις αρχές του 2008, με αφορμή κάποια επέτειο στην Κούβα, λέει ο κ. Τσίπρας πως, αν οι ιδέες του Τσε Γκεβάρα έμπαιναν σε εφαρμογή, θα έβαζαν την ειρήνη του κόσμου σε κίνδυνο. Ολος ο κόσμος γνωρίζει τον Τσε Γκεβάρα σαν επαναστάτη κομμουνιστή. Τι άλλο ξέρει ο κ. Τσίπρας; Ο άνθρωπος ίσως πιστεύει πως οι νεολαίοι του κόσμου θ' αποκαθηλώσουν την εικόνα του Τσε Γκεβάρα από τα μπλουζάκια και τις αφίσες και στη θέση του θα βάλουν τη δική του φάτσα και θα γράψουν απάνω: Τσε Τσίπρας. Από την άλλη, όταν το καλοκαίρι έγιναν εκλογές στην Παραγουάη και επικράτησε κάποιος επίσκοπος, συνδυάζοντας το γεγονός και με τις πολιτικές που επικρατούν τα τελευταία χρόνια στη Βενεζουέλα και τη Βολιβία, αποφάνθηκε ο κ. Τσίπρας: Είναι αυτό που έλεγε ο Τσε Γκεβάρα για την ενότητα της Λατινικής Αμερικής.
Οπορτουνισμός είναι ακόμα, το να θεωρητικολογούμε αενάως, χωρίς να μπαίνουμε στη δράση. Οπορτουνισμός είναι και η ανοχή σε ήθος επιλήψιμο. Ο Τσε Γκεβάρα θεωρούσε το ήθος θεμελιώδη μοχλό για την επικράτηση του κομμουνισμού στην ανθρώπινη κοινωνία.
Οι καπιταλιστές, πάντως, καλύτερο σύμμαχο από τον οπορτουνισμό δε θα μπορούσαν να είχαν ονειρευτεί.
Το κόμμα μας άντεξε στη λαίλαπα το '91 και δεν «ανανεώθηκε», παρόλο τον ιδεολογικό πόλεμο που δεχτήκαμε και τους χαρακτηρισμούς που μας φόρτωσαν - απολίθωμα, συντηρητισμό. Μήπως δικαιώθηκαν αυτοί με την πολιτική τους τα τελευταία 20 χρόνια και ο κόσμος ζει σε παράδεισο, ή η ανθρώπινη συνείδηση για το άδικο της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο έχει αλλάξει; Το κόμμα μας άντεξε χάρη και στην ιστορική του παράδοση και τη συμπαράσταση της ηρωικής γενιάς της ΕΑ και του ΔΣΕ. Η ανασυγκρότηση και ισχυροποίησή του εξαρτιέται από πολλούς παράγοντες. Σε αντίθεση με την ύφεση του κομμουνιστικού κινήματος, που υπάρχει σε διεθνές επίπεδο, το κόμμα μας κρατάει γερά στο δρόμο του μαρξισμού - λενινισμού, και η δράση και οι πολιτικές του παρεμβάσεις έχουν αντίχτυπο στην ελληνική κοινωνία. Με τις, επί εφτά χρόνια, συναντήσεις κομμουνιστικών κομμάτων που διοργάνωσε και προσπάθησε να βοηθήσει στην ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, θα περιμέναμε ίσως κάτι παραπάνω, από το να περάσουμε τη σκυτάλη τέτοιων διοργανώσεων στο εξωτερικό. Ισως, επειδή είμαστε και μικρή χώρα, ο αντίχτυπος δεν είναι σε μέγεθος ανάλογος με τη σημασία και τη σπουδαιότητά του.
Στο συνδικαλιστικό τομέα, το κόμμα μας δημιούργησε το ΠΑΜΕ -αριστούργημα στους εργασιακούς χώρους - που όσο θ' απλώνει και θα δυναμώνει, θα ενισχύει τους εργαζόμενους να παλεύουν από πολύ καλύτερες θέσεις για τα προβλήματά τους, ενώ παράλληλα θα ξεσκεπάζει τις συμβιβασμένες με το κεφάλαιο συνδικαλιστικές οργανώσεις των αστικών κομμάτων.
Αν δεν είμαστε ικανοποιημένοι, μπορούμε όμως να είμαστε περήφανοι για το κόμμα μας, ρίχνοντας μια ματιά - κυρίως στην Ευρώπη - στους συγγενικούς με το κόμμα μας χώρους.
Χρήστος Βασιλειάδης
Ριζοσπάστης - 10 Φεβρουαρίου 2009