Αγαπητοί σύντροφοι,
Στο Καταστατικό που ψηφίστηκε στο 15ο Συνέδριο τα οικονομικά του Κόμματος αναφέρονται στο κεφάλαιο VII στα άρθρα 45 έως και 49. Στις διατάξεις αυτών των άρθρων αναφέρονται οι οικονομικοί πόροι του Κόμματος, ο αποφασιστικός ρόλος της ΚΕ, για το ύψος της συνδρομής των μελών, για την έγκριση του προϋπολογισμού του Κόμματος και για τη γενικότερη διαχείριση των οικονομικών και της περιουσίας του ΚΚΕ, ο τρόπος οικονομικής διαχείρισης που ασκούν οι Κομματικές Οργανώσεις και τέλος τιμωρούνται με διαγραφή αυτοί που δεν καταβάλλουν τη συνδρομή τους επί εξάμηνο ή καταχρώνται τα οικονομικά του Κόμματος.
Στο άρθρο 47 μπήκε μια καινούργια διάταξη, η οποία δεν υπήρχε στα καταστατικά του 1973 και 1991, σύμφωνα με την οποία η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ που διαχειρίζεται τα οικονομικά και την περιουσία του Κόμματος είναι υποχρεωμένη να ενημερώνει τακτικά τα μέλη του Κόμματος για τη γενική πορεία των οικονομικών. Η νέα αυτή διάταξη είναι φανερό ότι μπήκε στο καταστατικό του 1996 λόγω των οικονομικών ατασθαλιών που είχαν συμβεί από στελέχη του ΚΚΕ, τα οποία ζημίωσαν από πρόθεση το Κόμμα τα χρόνια 1989 - 1991, με αποτέλεσμα το Κόμμα μας να κινδυνεύσει με οικονομική καταστροφή από την οποία διεσώθη χάρις στον οικονομικό και όχι μόνο αγώνα που έκαναν τα μέλη και τα στελέχη του, που παρέμειναν πιστά στις αρχές και έμειναν στο Κόμμα τον Ιούνη του 1991. Μπήκε για να ενισχυθεί ο έλεγχος των οικονομικών του Κόμματος από τα κάτω, από τα μέλη του δηλαδή, έτσι ώστε να περιοριστούν στο ελάχιστο δυνατό οι πιθανότητες νέων ατασθαλιών στο μέλλον. Σημειώνω εδώ πως η διάταξη αυτή είναι η μοναδική που υποχρεώνει την Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος να ενημερώνει για κάποιο ζήτημα κατ' ευθείαν τα μέλη του Κόμματος. Πουθενά στο ισχύον καταστατικό δεν υπάρχει αντίστοιχη υποχρέωση της Κεντρικής Επιτροπής να ενημερώνει κατ' αυθείαν τα μέλη του Κόμματος. Σ' όλες αυτές τις περιπτώσεις η ενημέρωση στα μέλη του Κόμματος γίνεται ιεραρχικά μέσω άλλων οργάνων.
Οι Θέσεις της ΚΕ του Κόμματος για το 18ο Συνέδριο τελειώνουν με την παράγραφο 108 που αναφέρεται στα οικονομικά του Κόμματος. Σημειώνω ότι τα οικονομικά του Κόμματος παρουσιάζονται ενιαία. Δεν ξεχωρίζει ο απολογισμός της προηγούμενης τετραετίας από τον προγραμματισμό της επόμενης μέχρι το 19ο Συνέδριο. Κατά την άποψή μου έπρεπε να υπήρχε στο 6ο κεφάλαιο των Θέσεων ειδική μνεία για τα οικονομικά του Κόμματος, η οποία μάλιστα να είχε και αναλυτικά στοιχεία και στο 7ο κεφάλαιο στην παράγραφο 108 να έμπαινε ο προγραμματισμός για την επόμενη τετραετία.
Στην παράγραφο 108 γίνεται επίσης μνεία για ένα εσωτερικό ενημερωτικό σημείωμα το οποίο απέστειλε η ΚΕ στις ΚΟΒ και το οποίο δεν αποτέλεσε σε όλες τις περιπτώσεις αντικείμενο ουσιαστικής συζήτησης και προβληματισμού. Ετσι αναφέρεται στις Θέσεις. Εγώ το μόνο κείμενο που θυμάμαι ήταν μια ενημέρωση της ΚΕ προς τα μέλη των Γραφείων Περιοχών, το οποίο ειπώθηκε να μελετήσουμε και εμείς τα απλά μέλη ως εσωτερικό σημείωμα τον Απρίλη 2007. Αλλο κείμενο της ΚΕ προς τα μέλη του Κόμματος για ολόκληρο το διάστημα από το 17ο Συνέδριο δεν υπήρξε, το δε περιεχόμενο του σημειώματος δεν ήταν τόσο συγκεκριμένο όσο θα έπρεπε. Εμένα μου έδινε την εντύπωση ότι κατέβηκε έτσι για τα μάτια του κόσμου, ίσα - ίσα για να φύγει η υποχρέωση.
Αντιλαμβάνομαι τις δυσκολίες που έχει η δημοσιοποίηση αναλυτικών οικονομικών στοιχείων του Κόμματος προς τα έξω, αλλά δεν αντιλαμβάνομαι γιατί η ΚΕ δεν εφαρμόζει το καταστατικό του Κόμματος με τα αναλυτικά σημειώματα ανά τακτά διαστήματα προς τα μέσα. Πώς ένα απλό μέλος του Κόμματος θα συμμετάσχει στην εκάστοτε οικονομική εξόρμηση που είναι αναγκαία για την επιβίωση του Κόμματος, χωρίς να έχει μια σωστή, κατά τακτά χρονικά διαστήματα εμπεριστατωμένη οικονομική ενημέρωση για τα έσοδα και τα έξοδα του Κόμματος που στο κάτω - κάτω της γραφής είναι καταστατική υποχρέωση της ΚΕ προς τα μέλη; Να γνωρίζει πού πάνε τα χρήματα που μάζεψε.
Αγαπητοί σύντροφοι,
Η μαρξιστική κριτική, όπως γνωρίζετε καλύτερα από μένα, δε σταματά στη διαπίστωση ενός λάθους ή μιας παράλειψης, ούτε στην εξήγηση γιατί έγινε το λάθος ή η παράλειψη, ούτε πάντοτε συνδέεται με πρόταση. Κριτική χωρίς πρόταση για τους κομμουνιστές δεν υπάρχει. Επομένως, προτείνω τα εξής:
1. Απ' ό,τι γνωρίζω, η Κεντρική Επιτροπή Οικονομικού Ελέγχου θα καταθέσει στους συνέδρους προς έγκριση έκθεση των οικονομικών πεπραγμένων του Κόμματος για το διάστημα από το 17ο Συνέδριο μέχρι το 18ο. Προτείνω, λοιπόν, η έκθεση αυτή να αποτελέσει ως εσωτερικό κείμενο ενημέρωσης και έγκρισης από όλες τις ΚΟΒ παράλληλα με τη συζήτηση και των αποφάσεων του 18ου Συνεδρίου (Πολιτική Απόφαση, Απόφαση για το Σοσιαλισμό και όποια άλλη απόφαση ψηφιστεί).
2. Κάθε χρόνο, η ΚΕ να στέλνει προς τις ΚΟΒ αναλυτική ενημέρωση σε εσωτερικό επίπεδο πάντοτε, ώστε να ξέρουμε τι μας γίνεται και να είμαστε όλοι ευχαριστημένοι, και
3. Τα παραπάνω να αποτελέσουν ειδική παράγραφο που θα περιλαμβάνεται στις αποφάσεις του Συνεδρίου.
Χρήστος Κατριβάνος
Αχτίδα Δικηγόρων της ΚΟΑ
Ριζοσπάστης - 3 Ιανουαρίου 2009