Ως τέκνο πολιτικών προσφύγων που γεννήθηκα, μεγάλωσα, σπούδασα και εργάστηκα στη φιλόξενη Τσεχοσλοβακία, όπου εγκαταστάθηκαν χιλιάδες Ελληνες μετά την ήττα του ΔΣΕ στον εμφύλιο πόλεμο θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό. Μια χώρα, αλλά και οι άλλες Λαϊκές Δημοκρατίες, όπου μας αγκάλιασαν με στοργή, αγάπη και θαυμασμό. Μας παρείχαν όλα τα αναγκαία, απαραίτητα εφόδια, για να ξεκινήσουν οι γονείς μας μια καινούργια ζωή.
Γρήγορα προσαρμόστηκαν. Οι ανάγκες μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν μεγάλες! Οι περισσότεροι πήγαν να εργαστούν σε βαριά βιομηχανία και οικοδομή! Για πρώτη φορά όμως δουλεύανε 8ωρο, 6ήμερο και από τα μέσα του 1960 5ήμερο! Επίσης, το κράτος τούς παρείχε πλήρη ιατροφαρμακευτική κάλυψη, σταθερό μισθό, οι γέροι και οι ανάπηροι συνταξιοδοτήθηκαν! Ζούσανε σε σπίτια με κεντρική θέρμανση, ζεστό νερό χειμώνα - καλοκαίρι, φυσικό αέριο για μαγείρεμα. Πράγματα πρωτόγνωρα για τους έλληνες!!! Εμείς, τα παιδιά που γεννηθήκαμε σ' αυτές τις χώρες, ενσωματωθήκαμε και προσαρμοστήκαμε πιο εύκολα στις νέες συνθήκες! Πηγαίναμε κανονικά από προσχολική αγωγή έως πανεπιστήμιο με πλήρη δικαιώματα όπως οι πολίτες των χωρών αυτών. Μέσα στα σχολεία, στις φοιτητικές εστίες μάς παρείχαν δωρεάν γεύματα. Λειτουργούσε ολοήμερο σχολείο. Γενικά οι παροχές ήταν εξαιρετικές!!!
Δε γνωρίσαμε πείνα, φτώχεια, μπαλωμένα παντελόνια. Δε χρειαζόταν καμιά ΜΚΟ, Εκκλησία ή Δήμος, για όλα φρόντιζε το σοσιαλιστικό κράτος.
Μεγαλώνοντας τα θεωρούσαμε όλα δεδομένα και υποχρέωση του κράτους. Είχαμε γνώμη για όλα, αλλά όχι γνώση! Επηρεαζόμασταν από τους μεγαλύτερους, ακούγαμε διαφορετικές απόψεις για τον σοσιαλισμό, σημαδεύοντάς μας αρνητικά! Ιδίως μετά τη διάσπαση του ΚΚΕ και την «εισβολή» του Συμφώνου της Βαρσοβίας το 1968, όπως τη βάφτισαν οι οπορτουνιστικές δυνάμεις, τα πράγματα χειροτέρεψαν. Παρασυρόμασταν από τα «επιτεύγματα» της Δύσης σε ΙΧ, ρούχα κλπ. Δηλαδή παρασυρόμασταν από τη βιτρίνα! Εδώ νομίζω είναι το κλειδί. Η έλλειψη (μάλλον σκοπιμότητα) της σωστής προπαγάνδας και εκλαΐκευσης της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Κατηγορούμε - σωστά - τα ιδιωτικά ΜΜΕ ότι δε μας προβάλλουν. Εμείς είχαμε όλα τα ΜΜΕ στα χέρια μας και χωρίς αντίπαλο, δεν περάσαμε την ανώτερη ιδεολογία για την οποία δώσανε τη ζωή τους εκατομμύρια κομμουνιστές. Κατά την άποψή μου αυτό οφείλεται στις συνεχείς διαφωνίες για το τι Σοσιαλισμό θέλουμε. Ο ίδιος ο «δικτάτορας» και «σφαγέας» Στάλιν επέτρεψε τη συζήτηση για σχεδόν 30 χρόνια! Τι ειρωνεία... πόσο δικτάτορας μπορεί να είναι κάποιος που επί σειρά ετών συζητάει με τους αντίπαλους του; Αυτό συνεχίστηκε και μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και ιδίως μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ.
Οι καπιταλιστικές χώρες είχαν ένα σωρό ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς: ΝΑΤΟ, ΕΟΚ, ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΟΑΣΑ, παρουσιαζόταν «ενιαίος» με έναν και μοναδικό σκοπό, την εδραίωσή του, καταπολέμηση της κάθε απόπειρας ανατροπής του. Απεναντίας το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα δεν μπόρεσε ποτέ να βρει την ίδια «Γλώσσα». Το αποδεικνύουν οι μεγάλες διαφορές στην Α, Β, Γ Διεθνή. Κυρίως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο διαφορετικές στάσεις των ΚΚ της Δυτικής Ευρώπης, της Αλβανίας, της Κίνας και της Λατινικής Αμερικής. Δεν υπήρχε ένα Διεθνές «Standart», παρ' όλο που γίνεται προσπάθεια, λείπει ένα διεθνές καθοδηγητικό κομμουνιστικό όργανο.
Δεν αναπτύχθηκε σοβαρά η θεωρία του Λένιν για τις «Ηνωμένες Πολιτείες Ευρώπης των λαών». Μετά τη συγκρότηση του ΣΟΑ, τα σοσιαλιστικά κράτη έκαναν προσπάθεια να αναπτύξουν συνεργασία και οικονομικές σχέσεις. Ομως υπήρχε μεγάλη ανισομετρική ανάπτυξη στις χώρες αυτές. Διαφορετικό το βιοτικό επίπεδο στην Τσεχοσλοβακία, Ουγγαρία, ΓΛΔ και διαφορετικό στη ΒΛΔ, ΡΛΔ! Παρ' όλη τη συνεργασία, το κάθε σοσιαλιστικό κράτος εμπορευόταν με τη Δύση ξεχωριστά! Εδινε στον αντίπαλο την ευκαιρία να διαλέγει ποιον θα στηρίζει περισσότερο. Υπήρχε όμως και διαφορετικός σοσιαλισμός. Διαφορετικός στην Πολωνία, Ουγγαρία που επιτρεπόταν η ιδιωτική πρωτοβουλία στον αγροτικό τομέα, ενώ στην Τσεχοσλοβακία, ΣΕ και ΓΛΔ, ΟΧΙ! Ηρθε και η πλήρης απομόνωση της Αλβανίας και Κίνας που βάδιζαν το δικό τους δρόμο, πολλές ήττες στο διεθνές απελευθερωτικό κίνημα, διαφορετικές στάσεις των «Ευρωκομμουνιστών» και έτσι συσσωρευόταν η απογοήτευση στις τάξεις των κομμουνιστών.
Μετά τις μεταρρυθμίσεις στις εμπορευματοοικονομικές σχέσεις και ειδικά τα λεγόμενα «πριμ» η κατάσταση χειροτέρευε. Για να πάρεις πριμ έπρεπε να καλύψει το εργοστάσιο το πλάνο! Πολλές φορές αυτό γινόταν στα χαρτιά. Συγχρόνως, δημιουργούσε μια απάθεια στα ηγετικά στελέχη, γιατί έπαιρναν υπερβολικά πολλά πριμ σε σχέση με τους εργάτες. Δημιουργούσαν μια «αστική τάξη» μέσα στο Κόμμα. Χανόταν ο έλεγχος της εργατικής τάξης ή επαναστατικότητά της. Αυτό το εκμεταλλεύτηκαν τα οπορτουνιστικά στελέχη που σιγά - σιγά αναρριχήθηκαν σε ηγετικές μορφές του ΚΚ καλλιεργόταν αυταπάτη ότι όλα πάνε καλά, ο κόσμος τα έβλεπε, αλλά δεν αντιδρούσε. Οι συνελεύσεις στα εργοστάσια είχαν διαδικαστικό χαρακτήρα.
Υπήρχαν πολλά επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα π.χ. η Τσεχοσλοβακία ήταν κορυφή στα κλωστοϋφαντουργικά μηχανήματα, τρακτέρ, τρένα, μοτοσικλέτες, φορτηγά, Ι.Χ SKODA, αλλά έλειπε το «DESING» και έτσι ο κόσμος παρασυρόταν από του δυτικού τύπου προϊόντα, θεωρώντας τα καλύτερα. Ενώ φαινότανε ελλείψεις σε ορισμένα προϊόντα κατά τη διάρκεια της Σοσιαλιστικής Οικοδόμησης, την επόμενη μέρα μετά την αντεπανάσταση - παλινόρθωση, ξαφνικά όλα τα μαγαζιά γέμισαν όλων των ειδών τα προϊόντα! Αυτό είναι ένα δείγμα πώς λειτουργούσαν και τι επιδίωκαν πολλά από τα ηγετικά στελέχη.
Πιστεύω ότι το ΚΚΕ δεν προσέγγισε τους πολιτικούς πρόσφυγες από τις Λαϊκές Δημοκρατίες όσο θα έπρεπε. Πολλούς απ' αυτούς τους «καταβρόχθισε» το ΠΑΣΟΚ, εκμεταλλευόμενο την ανάγκη για εργασία, επιβίωση. Τους μεγαλύτερους σε ηλικία μετά τη σύναψη της συμφωνίας με σοσιαλιστικές χώρες για συντάξεις! Λες και τα πλήρωσε από την τσέπη του. Πολλοί απ' αυτούς «ξεχνάνε» την προσφορά και τη στοργή που τους προσέφεραν οι σοσιαλιστικές χώρες!
Στην Ελλάδα επαναπατρίστηκα το 1980 σε ηλικία 25 ετών! Επρεπε να μάθω τι είναι ανεργία, χαμηλός μισθός, εργασία χωρίς ένσημα, να πληρώνεις την παιδεία, υγεία, δάνεια για κατοικία, και πολλά άλλα «επιτεύγματα» του «ελεύθερου κόσμου», του δημοκρατικού καπιταλισμού για να μπορέσω να κρίνω. Παρ' όλες τις αδυναμίες, τα λάθη, τις ελλείψεις, ο σοσιαλισμός ως προθάλαμος του Κομμουνισμού, είναι ανώτερος!
Είναι το μέλλον της ανθρωπότητας. Βρίσκεται στο χέρι (γλώσσα) όλων των κομμουνιστών το πώς θα το προβάλουμε, το πώς θα το παλέψουμε!!!
Καλή πορεία στο μέλλον
Ζήτω το ΚΚΕ
Παύλος Καπαγιαννίδης
Μέλος του ΔΣ Συνδικάτου εργαζομένων Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης
Ριζοσπάστης - 9 Ιανουαρίου 2009
