Η παρέμβαση του Κόμματος στην εκπαίδευση είναι σημαντική γιατί συνδέεται με τον προσανατολισμό του στις νέες ηλικίες, στους όρους με τους οποίους συγκροτείται η αυριανή βάρδια της εργατικής τάξης, αλλά και το ρόλο των εκπαιδευτικών στα πλαίσια του ιδεολογικού μηχανισμού του αστικού κράτους. Στο χώρο της εκπαίδευσης συναντιούνται αντικειμενικά το κίνημα των μαθητών, των εκπαιδευτικών, αλλά και των γονιών. Πάνω απ' όλα όμως, ο χώρος της εκπαίδευσης τέμνεται από την κόκκινη γραμμή της σύγκρουσης ανάμεσα σε δυο τάξεις, την αντιπαράθεση πάνω στις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στην εκπαίδευση, αλλά και το ζήτημα της σχέσης παιδείας - οικονομίας - πολιτικής. Κομμουνιστική δουλειά σε αυτούς τους χώρους σημαίνει κυρίως: μαζική ιδεολογική - πολιτική δουλειά, οργάνωση των αγώνων και των διεκδικήσεων, αντιπαράθεση με τον οπορτουνισμό, κομματική οικοδόμηση, δουλειά στις νέες ηλικίες και στις κατηγορίες των ελαστικών σχέσεων εργασίας στην εκπαίδευση, προβολή της σημασίας του κομμουνιστή εκπαιδευτικού.
Μαζική ιδεολογική - πολιτική δουλειά σε όλα τα μέτωπα πάλης σημαίνει αντίκρουση των ιδεολογημάτων που πλασάρονται και αναπαράγονται στην εκπαίδευση (νέες τεχνολογίες, αξιολόγηση, κοινωνικός δαρβινισμός, κ.ά.) και όχι μόνο, καθώς οι εκπαιδευτικοί δε ζουν σε γυάλα. Ετσι, είναι ανάγκη να εμπλουτιστεί και να πλατύνει το περιεχόμενο της δράσης μας με ζητήματα οικονομίας, πολιτισμού, περιβάλλοντος, κτλ. Βασικός και αναντικατάστατος ο ρόλος του «Ριζοσπάστη» όχι μόνο ως εργαλείου για τον κομμουνιστή εκπαιδευτικό, αλλά και ως μέσου προπαγάνδας (αφισάκια, κτλ.) για την επίδραση στη διαμόρφωση πολιτικής συνείδησης του εκπαιδευτικού.
Η οργάνωση των αγώνων και των διεκδικήσεων σχετίζεται και με τα βήματα του ΠΑΜΕ σε αυτόν το χώρο. Ισχύουν με οξύτητα στο ζήτημα αυτό οι παρατηρήσεις στο κείμενο των Θέσεων για το 18ο Συνέδριο, όπου ανάμεσα στα άλλα καταγράφεται ότι: «Παρά τη βελτίωση παραμένουν και σήμερα ορισμένα προβλήματα στο πώς δουλεύουμε στο μαζικό κίνημα, στο πόσο γρήγορα αναπτύσσεται η ικανότητά μας να συνδεόμαστε με τις εργατικές, με τις λαϊκές μάζες και, ταυτόχρονα, να διαμορφώνουμε σχέσεις πρωτοπορίας μαζί τους» (Θέση 84) και «να αντιμετωπίσουμε με δουλειά προσέγγισης, χωρίς άγχος άμεσης πειθούς, τη σχετικά νέα κινητικότητα λαϊκών μαζών που συντελείται με αντιφάσεις. Ταυτόχρονα, να επαγρυπνούμε γιατί ένα τέτοιο απαραίτητο άνοιγμα φέρνει πίεση και δυσκολία να περνάει η στρατηγική μας, κίνδυνο διάχυσης. Είναι όμως μονόδρομος να μπούμε σε πιο βαθιά νερά, φροντίζοντας να μη χαλαρώνει η επιμονή στην προώθηση της στρατηγικής μας» (Θέση 96).
Αναμφισβήτητα, πέρα από τις δικές μας αδυναμίες να προωθείται αποτελεσματικά η στρατηγική μας και η πολιτική συσπειρώσεων στο χώρο αυτό, εμπόδιο αποτελεί και η δράση των δυνάμεων του οπορτουνισμού, που η εκλογική τους απήχηση κινείται ανάμεσα στο 19%-25%. Δεν πρόκειται απλά και ούτε κυρίως για εκλογικό εμπόδιο. Πρόκειται για φορείς που βρίσκονται πάντα στην πλειοψηφία σε ΔΟΕ - ΟΛΜΕ και, ταυτόχρονα, αποπροσανατολίζουν το κίνημα από την αντιπαράθεση με την αστική στρατηγική στην εκπαίδευση και την οικονομία, ακόμα περισσότερο, εμποδίζουν δυνάμεις να έρθουν σε επαφή με τις θέσεις μας. Είναι σαφές ότι η αντιπαράθεση με αυτές τις δυνάμεις έχει κυρίως δυο στοιχεία: Πρώτον, εμπλουτισμός της κριτικής μας, παρακολούθηση των θέσεών τους και, δεύτερο, ενίσχυση της πρωτοβουλίας μας, πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, αξιοποίηση αντιθέσεων στο εσωτερικό τους και δυνάμεων που ψηφίζουν το ΚΚΕ εκτός εκπαίδευσης.
Να σκύψουμε καλύτερα και στις αποφάσεις του 17ου Συνεδρίου. Οι κομμουνιστές, γράφει η Θέση 23, «έχουν υποχρέωση να διαφυλάξουν και να ενισχύσουν τον κινηματικό χαρακτήρα του ΠΑΜΕ». Στους εκπαιδευτικούς, όσο αναγκαίο είναι να δουλεύουμε με βάση την αντιπαράθεση στις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις και το διεκδικητικό πλαίσιο που ανταποκρίνεται στις λαϊκές ανάγκες, άλλο τόσο αναγκαίο είναι να κατανοούμε τον κινηματικό χαρακτήρα των συσπειρώσεων, «την κινηματική διαδικασία μέσα από την οποία θα προκύψει η συγκρότηση του ΑΑΔΜ» (Θέση 12).
Η κομματική οικοδόμηση και λειτουργία στους χώρους αυτούς χρειάζεται να λαμβάνει υπόψη τη συνθετότητα της δράσης μας σε αυτό το μηχανισμό του αστικού κράτους σε συνθήκες καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων. Η ΚΟΒ των εκπαιδευτικών δεν είναι εκλογικός συνδικαλιστικός μηχανισμός. Ασχολείται με τον κύκλο επιρροής του Κόμματος, την εμβέλειά του. Συζητάει προγραμματισμένα και ζητήματα πέρα από την επικαιρότητα και αξιοποιεί στην κομματική ζωή τον κομματικό Τύπο, την ΚΟΜΕΠ, τα Θέματα Παιδείας. Για να λύσουμε αυτό το καθήκον, πρέπει πρώτα απ' όλα να το θέσουμε. Να δουλέψουμε, δηλαδή, με όλες τις μορφές αυτοτελούς κομματικής παρέμβασης, να επικοινωνήσουμε με εκπαιδευτικούς που στη φάση αυτή πλήττονται από τον κύκλο της κρίσης, αναζητούν διέξοδο.
Ξεχωριστή σημασία έχει η δουλειά με τους νέους εκπαιδευτικούς. Εχουν γαλουχηθεί σε συνθήκες νίκης της αντεπανάστασης, στα πανεπιστημιακά τμήματα διδάσκονται όχι μόνον οι ιδεαλιστικές θεωρίες για τη γνώση, την αλήθεια και τη μάθηση, αλλά και γίνεται συγκεκριμένη δουλειά για την εκ των προτέρων αποδοχή των πιο βασικών πλευρών των αναδιαρθρώσεων, επιδιώκεται να γίνουν φορείς υλοποίησής τους. Πρόκειται για μια κρίσιμη μάζα, που πρέπει να αποτελεί μόνιμο και ξεχωριστό στοιχείο παρακολούθησης και ελέγχου στα κομματικά όργανα. Να εξειδικεύεται η δράση μας σε αυτήν την κατηγορία. Πέρα, όμως, από τους νέους εκπαιδευτικούς, πρέπει να βοηθήσουμε τους νέους κομμουνιστές εκπαιδευτικούς, που ολοένα και πιο γοργά εντάσσονται στις δομές της εκπαίδευσης. Πρόκειται για συντρόφους που έχουν περάσει από το «σχολείο της ΚΝΕ» που αποτελεί τη βάση για να προσαρμοστεί ο νεανικός ενθουσιασμός στις νέες συνθήκες, να αποτελέσουν αυτοί οι σύντροφοι τους πυρήνες της δουλειάς στους νέους εκπαιδευτικούς.
Τέλος, κομμουνιστής εκπαιδευτικός σημαίνει οργανωτής αγώνων, πόλος έλξης και παράδειγμα για μαθητές και καθηγητές με επίγνωση της αποστολής του, με επαρκή γνώση της κοσμοθεωρίας μας, αλλά και το πώς αυτή εκφράζεται στην επιστήμη του.
Ολα αυτά είναι δύσκολα, αλλά αναγκαία για να φέρουμε στη μεγαλύτερη δυνατή αντιστοιχία την παρέμβασή μας στους χώρους της εκπαίδευσης με το χαρακτήρα και την αποστολή του Κόμματος ως επαναστατικού και κομμουνιστικού.
Κυριάκος Ιωαννίδης
Τμήμα Παιδείας της ΚΕ του ΚΚΕ
Ριζοσπάστης - 14 Δεκεμβρίου 2008
