Ο προσυνεδριακός διάλογος γίνεται σε μία περίοδο που συμβαίνουν μερικά από τα σημαντικότερα γεγονότα της 4ετίας μέσα και έξω από τη χώρα. Τα ζητήματα που ανοίχτηκαν είτε κεντρικά ή εκφράζονται ανησυχίες συντρόφων ποικίλλουν ιδιαίτερα και καθένα έχει ιδιαίτερη σημασία, χρήζει παραπέρα μελέτης και επεξεργασίας, απ' τις διεθνείς εξελίξεις και την προσπάθεια του ιμπεριαλισμού να χτυπήσει τα λαϊκά κινήματα ως τις αλλαγές στους ενδοϊμπεριαλιστικούς συσχετισμούς. Απ' τις εσωκομματικές δυσλειτουργίες και την αντιμετώπισή τους ως την ΕΣΣΔ και το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ. Δεν μπορεί στις σημερινές συνθήκες ολομέτωπης (και ιδεολογικής) επίθεσης του ιμπεριαλισμού να υπάρξει αποτελεσματική αγωνιστική δράση και επαναστατική προοπτική, αν δεν υπάρχει ολοκληρωμένη επαναστατική θεωρία.
Με πίστη ότι ο Μαρξισμός - Λενινισμός είναι η ανάλυση της αντικειμενικής πραγματικότητας, αλλά και ότι η κίνηση της ύλης και το τέλος της ιστορίας δεν ήρθε το 1991 ή το 1936 ή το 1923 - τα καθήκοντα των κομμουνιστών και το πεδίο της ταξικής πάλης και διαπάλης είναι ιδιαίτερα διευρυμένα, το ξεκίνημα πρέπει να γίνει ξεδιαλέγοντας το κύριο από το δευτερεύον και το ειδικό από το γενικό. Απαλλαγμένοι απ' τις αστικά τροφοδοτούμενες επιρροές, να δούμε τι Κόμμα θα παίξει το νεκροθάφτη του καπιταλισμού, των εκμεταλλευτικών κοινωνιών συνολικά. Σαφής η απάντηση, δεν μπορεί να είναι μακριά από το προλεταριακό κόμμα νέου τύπου, όμως αρκούν τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά για να ορίσεις το κοινωνικο-ιστορικό δημιούργημα που θα οδηγήσει στην επανάσταση; Είναι ανάγκη να ανοίξει ένα ρεύμα ιδεολογικοπολιτιστικής μελέτης στο Κόμμα με στόχο την ιστορική-θεωρητική γνώση όχι για μουσειακή χρήση, αλλά για παραπέρα επεξεργασία και θεωρητική ανάπτυξη. Ο καπιταλισμός δεν άλλαξε την εκμεταλλευτική του φύση, ο σοσιαλισμός είναι επίκαιρος όσο ποτέ, όμως η εποχή της ατμομηχανής απ' αυτή της τεχνολογικής αυτοματοποίησης διαφέρουν όσο και οι παραγωγικές τους αντιστοιχίες. Σημαντική πλευρά όλων των παραπάνω είναι ο σοσιαλισμός που γνωρίσαμε. Σωστά διατυπώνουν και ο σοσιαλισμός διαφέρει από χώρα σε χώρα (χωρίς να αλλοιώνονται οι βασικοί προσδιορισμοί του μαρξισμού-λενινισμού), ακόμα πιο σωστά θα διαφέρει από εποχή σε εποχή, με κύρια αναφορά φυσικά στις αλλαγές στον τρόπο παραγωγής και τις διαμορφώσεις των παραγωγικών δυνάμεων ποσοτικά και ποιοτικά. Σχεδόν σε ενιαία αντιστοιχία επιβάλλεται να είναι και οι διαμορφώσεις στην οργανωμένη πρωτοπορία που θα πραγματοποιεί για τις αντιλαϊκές κατευθύνσεις των ιμπεριαλιστικών οργανισμών.
Δε διστάζει να προχωρήσει σε πλούσια αυστηρή αυτοκριτική. Περιγράφει φαινόμενα εκφυλισμού μέχρι λάθος ανάδειξης στελεχών που αναδεικνύει τα οπορτουνιστικά χαρακτηριστικά ενός κόμματος (Λένιν). Σωστά διατυπώνει ότι ο οπορτουνισμός, εκτός από κοινωνικά και οργανωμένος σε πολιτικούς φορείς, υπάρχει και μέσα στα ΚΚ. Η κυριότερη κερήθρα του οπορτουνισμού είναι εκεί που αναπτύσσονται υπέρογκες οικονομικές συναλλαγές. Αποκτά μεγάλη σημασία η διασφάλιση της εσωκομματικής δημοκρατίας και είναι εγκληματική και αντικομματική η προσπάθεια εμπόδισης κριτικής και ελέγχου απ' όπου και με όποιον τρόπο και αν γίνεται.
Παρά ταύτα είναι έντονη η αναντιστοιχία ανάμεσα στον εντοπισμό και την αυστηρή επισήμανση των δυσλειτουργιών μας και την αντιμετώπισή τους. Πολλές φορές δε, η μόνιμη επισήμανσή τους, η ύπαρξή τους για μεγάλες περιόδους και η προσπάθεια αντιμετώπισής τους βλέποντάς τα ως αποτέλεσμα υποτίμησής τους, έλλειψης προσπάθειας αποτελεσματικότητας ή άλλων αδυναμιών, κάνει τους λαθεμένους αυτούς τρόπους λειτουργίας δεύτερη φύση του κόμματος.
Η πραγματική υπέρβαση για το Κόμμα και το Συνέδριο θα είναι να μην τα αντιμετωπίσει ως τέτοια, αν αυτό συμβεί οι δυνατότητες που θα δημιουργηθούν είναι τεράστιες όπως επιβάλλει η εποχή μας.
Μάνος Φουνταλάκης
Ριζοσπάστης - 31 Ιανουαρίου 2009
