«Μέσα στο κόμμα πρέπει να επικρατεί το καθεστώς που διευκολύνει το κάθε μέλος να πραγματοποιεί την αποστολή του» (Νίκος Ζαχαριάδης)
Εχουμε μια πλούσια πια εμπειρία, ως κόμμα, αλλά και συνολικά ως κομμουνιστικό κίνημα. Από «ομαλές» αλλά και από «έκτακτες» συνθήκες, από κρίσεις, αλλά και ανασυγκροτήσεις. Από την πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού, αλλά και από την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Αυτό που τακτικά ανακύπτει είναι αν και κατά πόσο τα διδάγματα που βγάζουμε (κυρίως) σε κρίσιμες καμπές, τα αξιοποιούμε μετέπειτα.
1. Το ζήτημα του «κλίματος» που επικρατεί στις ΚΟΒ είναι καθοριστικό για τη δράση μας τόσο συνολικά όσο και του κάθε μέλους. Τα ερωτήματα, με βάση την εμπειρία από το χώρο δράσης μου, είναι συγκεκριμένα και συχνά μη απαντημένα:
Αποτελεί στην πράξη με τον τρόπο και το περιεχόμενο λειτουργίας της η ΚΟΒ το κόμμα στο χώρο της; Εχει αυτή σχέση με τους επαναστατικούς στόχους που θέτουμε; Λύσαμε αυτή την 4ετία ορισμένα «απλά ζητήματα», όπως τακτική συνεδρίαση με συγκεκριμένη εισήγηση (όχι απλά μεταφορά αποφάσεων παραπάνω οργάνων), συμμετοχή σ' αυτήν και γενικότερα στη δράση μας του συνόλου των μελών;
Κατά πόσο συζητάμε τη γενικότερη πολιτική μας;
Κατά πόσο κυρίως δημιουργούμε το «κλίμα» ώστε το κάθε μέλος να πει υπεύθυνα τη γνώμη του για «πρόσωπα και πράγματα»; Κατά πόσο αυτή η γνώμη του «μετράει» στην πράξη; Κατά πόσο σε τελευταία ανάλυση δημιουργούμε τις προϋποθέσεις ώστε το μέλος να αισθανθεί πραγματικά «νοικοκύρης» στο κόμμα του και να αναλάβει το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί; Να ορισμένες προϋποθέσεις που ατσαλώνουν τον κομμουνιστή, ώστε μπροστά στα αυξημένα προβλήματα της ζωής να μην τα «διπλώνει» διατηρώντας χαλαρές σχέσεις με το κόμμα, αλλά τον βοηθούν να παίξει το ρόλο του μπροστά στις αυξημένες απαιτήσεις της ταξικής πάλης!
2. Αμεση σχέση με το προηγούμενο έχει η «ιδεολογική δουλειά» στις γραμμές μας. Τι μετρήσιμα βήματα έγιναν από το 17ο Συνέδριο για το ανέβασμα της «στάθμης» της; Και εδώ σε επίπεδο ΚΟΒ τα πράγματα δεν είναι ευχάριστα. Το μεγάλο κομμάτι των μελών, όπως τονίζουν οι ΘΕΣΕΙΣ, συνεχίζει και δε διαβάζει «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ». Το ερώτημα είναι γιατί: Η κυριότερη απάντηση βρίσκεται στο ότι γενικά δε διαβάζουμε, δεν ανησυχούμε για την αυτομόρφωσή μας, ενώ δεν υπάρχει και το ανάλογο «μορφωτικό κλίμα» στη λειτουργία μας. Kαι εφόσον δεν εξοπλίζονται τα μέλη μας από τον «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ», αλλά ούτε και από την ΚΟΒ που δεν κάνει π.χ. «ιδεολογικά μαθήματα» ή συχνά δε συζητά την πολιτική μας, τότε από πού διαμορφώνουν την επαναστατική τους συνείδηση, πώς μπορούν να εκπληρώσουν με επάρκεια τα καθήκοντα που υπάρχουν; Η σημαντική δουλειά που έγινε, «κεντρικά», σε ιδεολογικά - πολιτικά ζητήματα (π.χ. επεξεργασίες, εκδόσεις κ.ά.) κατά πόσο με ευθύνη των οργάνων μεταφέρθηκε στις ΚΟΒ, έγινε κτήμα των μελών τους; Δυστυχώς, ελάχιστα!
3. Το διάστημα που πέρασε συνεχίζεται το «μπέρδεμα» των σχέσεων τάξη - κόμμα - συνδικάτο - παράταξη - ΠΑΜΕ, με την ταύτισή τους στην πράξη. Οχι ότι χωρίζονται με «σινικά τείχη», έχουν διαλεκτική σχέση. Ομως π.χ. ως συγκεντρώσεις του ΠΑΜΕ νοούνται συχνά απλά οι συγκεντρώσεις μελών και στενών οπαδών μας, ως κίνημα μόνο το ΠΑΜΕ και όχι τα συνδικάτα, ως παράταξη το ΠΑΜΕ ή το κόμμα κ.ά. Χρειάζεται να γίνει πιο ουσιαστική κριτική αποτίμηση της κατάστασης που υπάρχει στο εργατικό κίνημα. Για παράδειγμα τι βήματα (μετρήσιμα) έγιναν στο μεγάλο ζήτημα της ενίσχυσης των συνδικάτων με νέα μέλη; Τι αλλαγές έγιναν στους συσχετισμούς σ' αυτά; Τι συσπείρωση δυνάμεων έγινε στις γραμμές του ΠΑΜΕ; Πώς εκτιμούμε τις κινητοποιήσεις που έγιναν (π.χ. συμμετοχή, στόχοι, αποτελέσματα); Τα πράγματα δεν είναι ευχάριστα, ιδιαίτερα στην επαρχία και μάλιστα με βάση την εξελισσόμενη παγκόσμια καπιταλιστική κρίση, η κατάσταση, εάν δεν ανατραπεί, θα έχει δραματικές και πολύχρονες επιπτώσεις (και) στο λαϊκό κίνημα!
4. Την περίοδο αυτή αναδείχτηκαν νέα στελέχη (προερχόμενα κυρίως από την ΚΝΕ) στα καθοδηγητικά όργανα. Φυσιολογικό και αναγκαίο γεγονός. Ομως υπάρχουν ορισμένα ζητήματα που θα πρέπει να προσεχτούν. Από τα όργανα αυτά λείπει σε σημαντικό βαθμό (από τη στιγμή που δεν υπάρχει και το αναγκαίο «πάντρεμα» στη σύνθεσή τους) η εμπειρία της προηγούμενης γενιάς (δικτατορίας - μεταπολίτευσης). Εμπειρία πλούσια, από στιγμές ανόδου του κινήματος, αλλά και περιόδους εσωκομματικής διαπάλης και κρίσης. Η ιστορία άλλωστε του κόμματος δεν «ξεκινά» ούτε το 1991, ούτε και το 2000. Τα σημερινά «μεσαία» στελέχη αναδείχτηκαν (σε μεγάλο βαθμό) σε μια περίοδο όπου προσπαθούμε ακόμη να αποκαταστήσουμε τα αμβλυμένα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά μας (σε ζητήματα διαπαιδαγώγησης - αξιών) με ό,τι συνέπειες έχει αυτό στη διαμόρφωσή τους. Φαινόμενα «πολυξερισμού», υποτίμησης στην πράξη των «πιο κάτω», επιφανειακής αυτοκριτικής, ή «ενόχλησης» στην κριτική που τους γίνεται, μεταφοράς «ιδανικής εικόνας προς τα πάνω», έχουν αρχίσει να εμφανίζονται. Θα πρέπει λοιπόν να αντιμετωπιστούν αυτά έγκαιρα και αποφασιστικά με συντροφικό τρόπο!
«Καθήκον των μπολσεβίκων δεν είναι να κρύβουν τα λάθη τους, ν' αποφεύγουν τη συζήτηση, όπως γίνεται συχνά σε μας, αλλά ν' αναγνωρίζουν τίμια και ανοιχτά τα λάθη τους, να παίρνουν τίμια και ανοιχτά τα αναγκαία μέτρα για να διορθωθούν αυτά τα λάθη» (Στάλιν).
Αλέκος Χατζηκώστας
ΚΟΒ Πασά-Κιόσκι, Βέροια
Ριζοσπάστης - 14 Ιανουαρίου 2009