Ενα απ' τα πολλά ζητήματα που προκύπτουν μέσα από τη διαδικασία του προσυνεδριακού διαλόγου είναι, κατά την άποψή μου, και το κατά πόσο το Κόμμα αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις επικρίσεις που δέχεται.
Ας το διατυπώσουμε και ως ερώτημα: Μήπως, το Κόμμα, στην προσπάθειά του ν' αποφύγει φαινόμενα εκφυλισμού και παρέκκλισης, κλείνεται περισσότερο απ' όσο χρειάζεται στον εαυτό του, δίνοντας έτσι λαβή για χαρακτηρισμούς του τύπου «αυτιστική αριστερά»;
Πιστεύω πως, αν το Κόμμα έβγαινε δυναμικά προς τα έξω, προκαλώντας τους επικριτές του, μόνο θετικά αποτελέσματα θα προέκυπταν για όλους. Μέσα από μια τέτοια ιδεολογική ζύμωση, θα μπορούσε, ενδεχομένως, να καλέσει το ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και τους κάθε είδους «ορθόδοξους» αριστερούς σε δημόσιο διάλογο, παρουσία κοινού και ΜΜΕ, π.χ. στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, και να προκαλέσει αυτούς τους φορείς να τοποθετηθούν δημόσια και ξεκάθαρα πάνω σε πάσης φύσεως ζητήματα ιδεολογικά ή τρέχουσας πολιτικής επικαιρότητας.
Μέσα από μια τέτοια αντιπαράθεση, πιστεύω πως θα ξεκαθάριζε σιγά σιγά το τοπίο της «αριστεράς» και το ενδιαφέρον που θα έδειχνε ο κόσμος για τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις, θα ήταν ένα κίνητρο για την ενεργό ενασχόλησή του με την πολιτική, κάτι που συνειδητά έχει από καιρό αφήσει πίσω του. Ας θυμηθούμε μόνο τι ενθουσιασμό, τι μελέτη και τι ιδεολογική ζύμωση γνώρισε ο τόπος μας αμέσως μετά την πτώση της χούντας, αλλά και πώς εκφυλίστηκαν όλα αυτά με τον καιρό! Είναι καιρός λοιπόν - και μάλιστα καταλληλότερος δε γίνεται - να δοθεί, με κάθε τρόπο, νέα ώθηση στον πολιτικό προβληματισμό και την ιδεολογική ζύμωση, με στόχο όλο και περισσότερος κόσμος ν' αρχίσει να ενδιαφέρεται και πάλι για τα κοινά.
Στην επιδιωκόμενη αποβλάκωση του λαού (τηλεόραση) και στον αποπροσανατολισμό του (οικολόγοι, μη κυβερνητικές οργανώσεις, εθελοντισμοί κ.ο.κ.), πρέπει να αντιπαρατεθεί ένα ΟΡΑΜΑ!!! Αντί, όμως, να πέφτει όλο το βάρος στην οικονομική βάση, σε βαθμό που πολλοί, που δεν έχουν διαβάσει μαρξισμό - λενινισμό, να νομίζουν ότι ο σοσιαλισμός είναι απλώς μια πιο δίκαιη κατανομή των εισοδημάτων, ας προβληθεί συστηματικά με όλα τα μέσα («902», «Ριζοσπάστης» και συζητήσεις πρόσωπο με πρόσωπο) το ΟΡΑΜΑ μιας ριζικά διαφορετικής κοινωνίας, που προορισμό έχει να εξανθρωπίσει τον άνθρωπο. Για να μπορέσει να το οραματιστεί αυτό ο καθημερινός άνθρωπος, πρέπει να βγει έξω από το πλαίσιο που του έχουν επιβάλει και να αντιληφθεί πόσο παγιδευμένος είναι, ανεξάρτητα από την οικονομική του επιφάνεια.
Στην Ελλάδα του σήμερα, συνυπάρχουν, απ' τη μια, πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας και, απ' την άλλη, πάνω από τρία εκατομμύρια άνθρωποι που κατέχουν μία ή περισσότερες ιδιοκτησίες, όπως προέκυψε από την πρόσφατη καταγραφή της ακίνητης περιουσίας στο λεγόμενο Εθνικό Κτηματολόγιο. Υπάρχει, επομένως, μεγάλη μερίδα πληθυσμού που, κατά το κοινώς λεγόμενο, είναι «βολεμένη» (σπίτι, εξοχικό, τζιπ κλπ. κλπ.). Αυτοί είναι που στηρίζουν, κατά κύριο λόγο, το σύστημα. Αυτοί, για να πειστούν να αλλάξουν στάση, πρέπει να συνειδητοποιήσουν τους άλλους παράγοντες, πλην του οικονομικού, που τους αμαυρώνουν την καθημερινότητα. Ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό, είναι μέσα από απλά παραδείγματα, παρμένα από την καθημερινότητα.
Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι, λόγου χάρη, το κυκλοφοριακό, στο οποίο, ναι μεν αναφέρεται η Θέση 34 (σ. 38), αλλά, ας μου επιτραπεί να πω, με τρόπο στεγνό, τεχνοκρατικό, χωρίς, δηλαδή, να αναδεικνύονται τα αίτια και τα αποτελέσματα των επιλογών που έχουν γίνει μέχρι σήμερα στον τομέα αυτόν και οι επιπτώσεις τους στη λεγόμενη ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Θα μπορούσε π.χ. να αναλυθεί, εν συντομία, το πρόβλημα ως εξής: Τον καιρό που έπρεπε να γίνουν το μετρό, το τραμ και άλλα έργα που θα διευκόλυναν τις μετακινήσεις, δεν έγιναν. Αποτέλεσμα; Κάθε οικογένεια αγόρασε δύο και τρία αυτοκίνητα, για να καλύψει τις ανάγκες της. Το ποιος ωφελήθηκε από αυτήν την ιστορία βγάζει μάτι! Το ποιος ζημιώθηκε, επίσης: Κυκλοφοριακό χάος, κόλαση για τους οδηγούς, μαρτύριο για τους πεζούς. Συμπέρασμα: Τα συμφέροντα ελάχιστων κερδοσκόπων πνίγουν καθημερινά τους πολλούς. Λύση: Η συλλογική αντιμετώπιση του προβλήματος της μετακίνησης, με σύγχρονα μαζικά μέσα μεταφοράς και σταδιακή απόσυρση του τεράστιου όγκου σιδηρικών από τη ζωή μας!!
Τέτοια, απλά παραδείγματα αναδεικνύουν καλύτερα απ' οτιδήποτε άλλο τις αντιφάσεις του συστήματος και τις επιπτώσεις τους στον άνθρωπο και είναι ικανά να βάλουν σε σκέψη ακόμη κι εκείνους που έχουν οικονομική άνεση και σκαρφαλώνουν παντού καθημερινά με τις τζιπάρες τους, αλλά δεν μπορούν π.χ. να πάνε το μωρό τους έναν περίπατο με το καροτσάκι, επειδή παντού είναι σταθμευμένα ή κυκλοφορούν τα τζιπ των άλλων!!
Βεβαίως, η αλλαγή στην οικονομική βάση φέρνει την αλλαγή στο εποικοδόμημα, την ποιότητα ζωής! Οσοι έχουν διαβάσει ιστορικό υλισμό, το γνωρίζουν αυτό! Στους πολλούς, όμως, που ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΑΣΧΟΛΗΘΕΙ, πρέπει ΕΜΕΙΣ να εξηγήσουμε με απλά λόγια το γιατί και το πώς φτάσαμε εδώ που φτάσαμε και, το σπουδαιότερο απ' όλα, να τους δώσουμε, έστω και ως υπόσχεση, μια εικόνα ειδυλλιακή για το μέλλον!!! (Αυτό κάνουν οι διαφημίσεις: Πάρε αυτό και η ζωή σου θα γίνει υπέροχη, ιδανική, τέλεια! Και αυτό πιάνει!!!)
Ενα άλλο ζήτημα είναι ότι πολύς κόσμος - και ίσως όχι άδικα, αν κρίνει κανείς και από το πώς είναι διατυπωμένες οι Θέσεις 38 και 39 (σ. 41-43) - πιστεύει ότι η σοσιαλιστική επανάσταση είναι υπόθεση μόνο της εργατικής τάξης, άντε και της εξαθλιωμένης αγροτιάς, που σκοπό έχουν να πάρουν την εξουσία και να υποτάξουν τους υπόλοιπους.
Πολύ πριν ο Μαρξ γράψει «Το Κεφάλαιο», είχε γράψει τα «Οικονομικά και Φιλοσοφικά Χειρόγραφα» (1844), όπου αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Συνάγεται ακόμα από τη σχέση της αποξενωμένης εργασίας προς την ατομική ιδιοκτησία ότι η χειραφέτηση της κοινωνίας από την ατομική ιδιοκτησία, από την υποδούλωση, εκφράζεται στην π ο λ ι τ ι κ ή μορφή της χειραφέτησης των εργατών. Αυτό δε συμβαίνει επειδή είναι ζήτημα δικής τους χειραφέτησης μόνο, αλλά επειδή στη χειραφέτησή τους περιέχεται η καθολική ανθρώπινη χειραφέτηση. Ο λόγος γι' αυτή την καθολικότητα είναι ότι το σύνολο της ανθρώπινης υποδούλωσης περιλαμβάνεται στη σχέση του εργάτη προς την παραγωγή και όλες οι σχέσεις της υποδούλωσης δεν είναι τίποτα άλλο παρά τροποποιήσεις και συνέπειες αυτής της σχέσης» (εκδόσεις «Γλάρος», σ. 104). Αρα η εργατική τάξη έχει τον ιστορικό προορισμό να απελευθερώσει ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ!!!
Ομως, αν ο κόσμος σήμερα χρειάζεται μια άλλη πρόταση ζωής, αυτό καθόλου δε σημαίνει ότι θέλει ν' ακούσει άλλου είδους υποσχέσεις και λόγια: Εκεί, π.χ., που το Κόμμα μιλάει για «(...) σύστημα κατανομής των συνεταιριστικών προϊόντων μέσω κρατικών και συνεταιριστικών πρατηρίων» (Θέση 34, σ. 39), γιατί δε δίνει μια γεύση τού τι εννοεί, δημιουργώντας, εδώ και τώρα, ένα σύστημα προώθησης π.χ. του λαδιού της Μεσσηνίας και τόσων άλλων αγροτικών προϊόντων, τα οποία εκβιαστικά αγοράζουν σε εξευτελιστικές τιμές οι μεσάζοντες - έμποροι από τους άμοιρους παραγωγούς και πληρώνουν πανάκριβα οι καταναλωτές; Κάτι τέτοιο θα αποτελούσε μοναδική ευκαιρία τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους καταναλωτές να συνειδητοποιήσουν ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ τι εννοεί το Κόμμα όταν μιλάει για συνεταιριστικά προϊόντα και συνεταιριστικά πρατήρια.
Τέλος, στο επίπεδο των πάσης φύσεως διεκδικήσεων, εκεί που οι άλλοι τάζουν λαγούς με πετραχήλια, προκειμένου να υφαρπάξουν τη λαϊκή ψήφο, το ΚΚΕ εμφανίζεται φειδωλό, διεκδικώντας π.χ. επτάωρο - πενθήμερο - τριανταπεντάωρο, όταν μάλιστα δικαίως αναγνωρίζει ότι είναι «(...) μεγάλος (ο) ημερήσιος εργάσιμος χρόνος παρά τη μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας (...)» (Θέση 31, σ. 36).
Επομένως, γιατί όχι εξάωρο - πενθήμερο - τριαντάωρο ή ακόμη και τετράωρο - πενθήμερο - εικοσάωρο, που, και τα δύο, θα μπορούσαν τόσο να επιλύσουν οριστικά το πρόβλημα της ανεργίας όσο και να προσφέρουν πολύτιμο ελεύθερο χρόνο στον εργαζόμενο;
Φιλικά
Σ. Σ.
Ριζοσπάστης - 11 Ιανουαρίου 2009