To γνωστό γεράκι του ιμπεριαλισμού και υπουργός εξωτερικών της Δανίας στις αρχές του '90 Ούφε Ελλεμαν, αναφερόμενος πρόσφατα στα σημαντικότερα γεγονότα επί θητείας του είπε συγκεκριμένα : ...οι ανατροπές μάς ξάφνιασαν όλους. Με το κύμα διαμαρτυριών που είχε ξεσπάσει σε διάφορες χώρες του ανατολικού μπλοκ αρχίσαμε να ελπίζουμε σε κάτι, αλλά κανείς από μας (και εννοεί τους ομόλογούς του) δεν μπορούσε να φανταστεί μια τέτοια ραγδαία εξέλιξη...
Η παραπάνω δήλωση επιβεβαιώνει ότι οι ανατροπές στις χώρες του σοσιαλισμού καθοδηγήθηκαν από τα μέσα, και συγκεκριμένα από τις κρατικές και κομματικές ηγεσίες που είχαν εκφυλιστεί, αφού μια σειρά σταδιακών μεταρρυθμίσεων μετά το 20ό Συνέδριο είχαν στρώσει το έδαφος στον οπορτουνισμό, καρκίνωμα του κομμουνιστικού κινήματος, αφού μπαίνει μέσα του εξαπλώνεται σιγά σιγά και ύπουλα και σε κρίσιμες στιγμές ολοκληρώνεται σε προδοτική αντεπαναστατική δύναμη. Δεν ξέρεις από πού θα σου τη φέρει. Ας δει κανείς την κατρακύλα των πρώην στελεχών του κόμματός μας που στα δύσκολα το 'στριψαν και μέσω του ΣΥΝ που έχει γίνει φορέας εκλεπτυσμένου αντικομμουνισμού, προσφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες στην αστική τάξη και βάζουν φρένο στη ριζοσπαστικοποίηση των λαϊκών στρωμάτων, ιδιαίτερα σήμερα που ξαναβάζουν το αριστερό κουστούμι τους και προσπαθούν να σώσουν το καπιταλιστικό σύστημα από την αναπόφευκτη κρίση, προτείνοντας μια σειρά ξεπερασμένες θεωρίες, που όπου έχουν δοκιμαστεί στο παρελθόν, απέτυχαν.
Ενώ έχουν αποδεχτεί το Μάαστριχτ και προπαγανδίζουν την ΕΕ, τα βάζουν τώρα με τον νεοφιλελευθερισμό και τους κακούς καπιταλιστές υποστηρίζοντας ότι ο καπιταλισμός μπορεί να γίνει δικαιότερος. Και όσο κάνουν αυτή τη βρώμικη δουλειά τόσο το σύστημα θα τους προβάλει, θα τους επαινεί, θα τους προσφέρει κυβερνητικές καρέκλες και τηλεοπτικά παράθυρα. Εχουν καταλάβει καλά οι οπορτουνιστές ότι στο καπιταλιστικό σύστημα υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες για να τη βολέψεις, αρκεί να συμβάλεις στον αντικομμουνισμό υποδυόμενος τον αριστερό...
Η κάθε είδους καλόπιστη κριτική εξέταση του Σοσιαλισμού με σκοπό την υπεράσπισή του, ενοχλεί τα μέγιστα τον ταξικό μας αντίπαλο, που έχει με όλα τα μέσα που διαθέτει ασχοληθεί πολύ επίμονα ιδιαίτερα μετά τις ανατροπές για να συκοφαντήσει τη θεωρία μας και να πείσει ακόμη και με τη βίαιη διαστρέβλωση ιστορικών γεγονότων, για την οριστική επικράτηση του καπιταλισμού και την ιδεολογική υπεροχή του. Είναι σοβαρή πολιτική επιλογή αυτή και αναγκαία, αφού το φάντασμα του κομμουνισμού πλανιέται από πάνω τους. Οι καπιταλιστές όσο και να θέλουν να το παίξουν άνετοι και νικητές, μας τρέμουν. Ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης όπως η σημερινή. Και όσο πιο πολύ ανησυχούν, τόσο πιο βίαιες θα είναι και οι αντιδράσεις τους και τόσο πιο πολύ θα κάνουν ανίερες συμμαχίες με τους οπορτουνιστές, και θα συναντιούνται σε ένα κοινό αντικομμουνιστικό μέτωπο όπως αυτό της σταλινολογίας.
Προσπαθούν εδώ και 50 χρόνια, να συκοφαντήσουν την προσωπικότητα του Στάλιν, επικεντρώνοντας την κριτική τους σε προσωπικές αδυναμίες, και όχι σε κρίσιμα πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα της εποχής όπως και στο ότι εκλέχτηκε δημοκρατικά στο ανώτατο αξίωμα και ότι στο κόμμα εφαρμοζόταν ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός.
Η συκοφαντική και κακόβουλη αυτή προπαγάνδα, δε γίνεται τυχαία. Από τη δεκαετία του '30 έως τις αρχές της δεκαετίας του '50, εδραιώθηκαν οι βάσεις για το σοσιαλισμό στη Σοβιετική Ενωση υπό την καθοδήγηση του κόμματος και επιτεύχθηκαν μεγάλα θαύματα στους τομείς της παραγωγής, της οικονομίας, της τέχνης και του πολιτισμού καθώς και στον στρατιωτικό τομέα με αποκορύφωμα το ότι κερδήθηκε ο πόλεμος. Αυτά τα γεγονότα καθιέρωσαν τον Στάλιν σε εφιάλτη της παγκόσμιας αστικής τάξης που ξέρει να εκδικείται.
Αξίζει, νομίζω, να σταθούμε σε δύο δόγματα τα οποία υπερασπίστηκε ο «δογματικός» Στάλιν.
«Σοσιαλισμός σε μια χώρα» και «η πάλη των τάξεων συνεχίζεται και μέσα στο σοσιαλισμό».
Η απότομη πρόοδος της Σοβιετικής Ενωσης άρχισε στις αρχές του '30 να απειλεί τις ευρωπαϊκές καπιταλιστικές χώρες. Και εδώ πρέπει να μελετήσουμε καλύτερα το ρόλο της σοσιαλδημοκρατίας στις χώρες αυτές και τους ελιγμούς που έκανε για να ανακόψει το φιλοσοβιετικό ρεύμα που δυνάμωνε στους εργαζόμενους.
Συνεχώς γίνονται νέες αποκαλύψεις για το ρόλο διαφόρων σοσιαλδημοκρατών ηγετών και τις συνεργασίες που έκαναν με τα κέντρα του κεφαλαίου για να καταλήξουν σε ιστορικούς συμβιβασμούς πίσω από τις πλάτες της εργατικής τάξης, και με υψηλά ανταλλάγματα. Στις σκανδιναβικές χώρες υπέγραψαν συμφωνίες μη επίθεσης με τον Χίτλερ και σε αντάλλαγμα προσέφεραν μεγάλη βοήθεια στον ναζιστικό στρατό με ανάλογα ψηλά οικονομικά ανταλλάγματα και παρόλο τους το δημοκρατικό προσωπείο έστειλαν πολλούς κομμουνιστές στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Και μετά τη λήξη του πολέμου, μέσω σχεδίου Μάρσαλ, διοχετεύτηκαν τεράστια ποσά στις εργατικές ομοσπονδίες για αντικομμουνιστική δουλειά στην εργατική τάξη με επίκεντρο τη σταλινολογία και η αστική τάξη έκανε σοβαρές παραχωρήσεις για να κερδίσει τις συνειδήσεις των λαϊκών στρωμάτων.
Για το ζήτημα της πάλης των τάξεων μέσα στο σοσιαλισμό πρέπει να το 'χουμε ξεκάθαρο. Δεν αλλάζει το σύστημα από τη μια μέρα στην άλλη, επειδή αλλάζουν οι σχέσεις παραγωγής. Διά πυρός και σιδήρου έρχονται οι αλλαγές. Πρέπει να δοθούν κάποιες προτεραιότητες μέχρι που η παραγωγή να καλύπτει όλες τις λαϊκές ανάγκες. Μπορεί να δημιουργούνται αντιθέσεις ακόμη και μεταξύ μη ανταγωνιστικών τάξεων. Οι τάξεις που είχαν συνηθίσει στην εκμετάλλευση των εργαζομένων δεν παραιτούνται εύκολα. Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος της αντεπανάστασης. Ας δούμε τις αντιδράσεις στις λατινοαμερικάνικες χώρες σήμερα όπου δε μιλάμε καν για σοσιαλιστικές επαναστάσεις.
Νομίζω προσωπικά ότι όροι όπως σταλινικός, αντισταλινικός, σταλινισμός κλπ. δεν έχουν θεωρητική βάση. Οπως και δε νομίζω ότι γίνεται ακόμη και από συντρόφους καλόπιστη αναφορά σε τέτοια ζητήματα. Είτε υπάρχει έλλειψη ιστορικής κατανόησης των αναγκαιοτήτων της εποχής εκείνης, ή ιδεολογικές αδυναμίες, ή έχουμε υποκύψει στις πιέσεις του ταξικού αντίπαλου, πράγμα που δεν ταιριάζει σε μέλη ενός Κομμουνιστικού Κόμματος.
Θέλω να αναφερθώ σε έναν σύγχρονο ανασταλτικό παράγοντα στην καθημερινή μας δουλειά για την υπεράσπιση των επιτευγμάτων και της ανωτερότητας του σοσιαλισμού. Είναι οι επιφυλάξεις που έχει για το σοσιαλισμό μεγάλος αριθμός οικονομικών μεταναστών από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, που αν και εργάζονται εδώ κάτω από δυσμενείς συνθήκες και σε καμιά περίπτωση δεν απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα με τους ντόπιους εργάτες, μόλις ανοίξεις κουβέντα και φτάσεις τη συζήτηση στο σοσιαλισμό φέρνουν αντιρρήσεις ενισχύοντας έτσι τον ιδεολογικό μας αντίπαλο. Οπως μπαίνει και το ερώτημα, αφού ζούσαν τόσο καλά εκεί γιατί δέχονται σήμερα αυτόν τον εξευτελισμό; `Η ποια είναι τα ιδανικά τους; Τα μοντέρνα ρούχα και το αυτοκίνητο; Εδώ οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα.
Πρώτα απ' όλα όσοι είναι σήμερα από 40 χρόνων και κάτω, η πλειοψηφία δηλαδή των οικονομικών μεταναστών, είναι γενιά της περεστρόικα. Μεγάλωσαν στην εποχή που είχε επέλθει οπορτουνιστική διάβρωση στην κοινωνία και σοσιαλδημοκρατικός εκφυλισμός, με αποτέλεσμα την αποξένωση των εργαζομένων από τα προϊόντα που παρήγαγαν, και λογικό είναι να μην έχουν και τις καλύτερες αναμνήσεις από το σοσιαλισμό. Είναι η νέα γενιά που δεν αντέδρασε στις ανατροπές, που την έπιασαν στον ύπνο, που την εξαπάτησαν υπόσχοντάς της με την περεστρόικα περισσότερο σοσιαλισμό που τον ήθελε, ενώ στην πράξη την παρέδωσαν ιδεολογικά άοπλη κι ανυπεράσπιστη σε μια φούχτα καπιταλιστές που σε λίγο διάστημα βρέθηκαν κάτοχοι όλου του πλούτου που με θυσίες είχε χτίσει ο σοβιετικός λαός.
Ακόμη ένα σοβαρό ζήτημα είναι ότι η μελέτη για τη γνώση και ανάπτυξη της θεωρίας του επιστημονικού σοσιαλισμού/κομμουνισμού, είχε μεταφερθεί από τους χώρους του κόμματος και τους τόπους δουλειάς, σε διάφορα επιστημονικά ή πανεπιστημιακά φόρουμ, με αποτέλεσμα να γίνει υπόθεση ακαδημαϊκών κύκλων και όχι ολόκληρου του κομματικού δυναμικού και της εργατικής τάξης.
Η συζήτηση που ανοίγει το Κόμμα μας βαδίζοντας αισιόδοξα προς το 18ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ με τις Θέσεις για το σοσιαλισμό, αποτελεί πολύτιμο εμπλουτιστικό συστατικό για το ατσάλωμα των συνδετικών κρίκων μιας διαλεκτικής πορείας των τελευταίων χρόνων κάτω από τα συνθήματα ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ, ΙΣΧΥΡΟΠΟΙΗΣΗ, ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ, που αποτελούν και μονόδρομο στην εποχή μας για ένα σύγχρονο Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κόμμα.
Πάνος Απέργης
ΚΟ Δανίας
Ριζοσπάστης - 16 Νοεμβρίου 2008
