January 22, 2009

ΑΠΕΡΓΗΣ, ΠΑΝΟΣ - Εμπειρίες από τη Σκανδιναβία που ενισχύουν τις Θέσεις του ΚΚΕ για το 18ο Συνέδριο

Διακρίνει τους καπιταλιστές παρά τις αντιθέσεις που μπορεί να έχουν μεταξύ τους η σταθερή και ενιαία στρατηγική ενάντια στο εργατικό κίνημα και έχουν μεγάλες δυνατότητες ευελιξίας και προπαγάνδας για την προώθησή της.

Η λειτουργία και δράση ισχυρού Κομμουνιστικού Κόμματος στην κάθε χώρα είναι μονόδρομος.

Αυτό φαίνεται και στην ημερήσια διάταξη κάθε χώρας. Ενώ προωθείται η ίδια πολιτική, αλλιώς μιλάνε ο Καραμανλής και ο Παπανδρέου σε σχέση με άλλους ομολόγους τους, αφού παίρνουν υπόψη το λαϊκό παράγοντα.

Οσο μεγαλώνει η κρίση που εμφανίζεται σήμερα, τόσο θα επανέρχονται, ιδιαίτερα από ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ, διαχειριστικές μορφές και μοντέλα που στην πράξη είναι ξεπερασμένα.

Ενα από αυτά είναι και το σκανδιναβικό, που, ιδιαίτερα μετά τη λήξη του πολέμου, χρησιμοποιήθηκε και σαν καπιταλιστική βιτρίνα, ενάντια στις σοσιαλιστικές χώρες. Ενα μοντέλο με αυξημένες κοινωνικές παροχές, ποτέ, όμως, αντίστοιχες των δυνατοτήτων που υπήρχαν και που κύριος σκοπός του ήταν η εξαγορά των εργαζομένων, η προσαρμογή τους στο κλίμα συναίνεσης και η οριστική απομάκρυνσή τους από τις κομμουνιστικές ιδέες.

Αξίζει να ασχοληθεί κανείς με τα στατιστικά στοιχεία, που αποδεικνύουν τα τεράστια κέρδη του κεφαλαίου και την εντατικοποίηση της εργασίας, ιδιαίτερα με την εφαρμογή της flexicurity.

Από τις αρχές της δεκαετίας του '80, ξεκίνησαν στη Σκανδιναβία οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις με τη συγκατάθεση του εργοδοτικού συνδικαλισμού και η ολοκληρωτική αποψίλωση του σκανδιναβικού μοντέλου θεσμοποιήθηκε με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ, παρόλο που οι λαοί την είχαν καταψηφίσει.

Τα εργατικά σωματεία εξελίχτηκαν σταδιακά σε γραφειοκρατικά κέντρα εργατικής αριστοκρατίας και διαχειριστές τεράστιων χρηματικών κεφαλαίων, λόγω των υψηλών συνδρομών και της εξασφάλισης του δικαιώματος να χειρίζονται τα αποθεματικά των συντάξεων, μάλιστα υποχρεώνουν σήμερα τους εργαζόμενους να διαλέγουν αυτοί σε ποιες μετοχές να επενδύονται οι αποταμιεύσεις τους και να γίνονται έτσι συνένοχοι σε τυχόν δυσάρεστες εξελίξεις.

Με τη νέα κατάσταση που δημιουργήθηκε μετά τις ανατροπές, ο εργοδοτικός συνδικαλισμός μπήκε μπροστάρης στην ιδεολογική επίθεση που εξαπολύθηκε, για τις νέες δυνατότητες που ανοίγονται στην παγκοσμιοποιημένη αγορά εργασίας και για το άλμα στη μεταβιομηχανική κοινωνία της γνώσης και μάλιστα προσπάθησαν να περάσουν και το ότι οι Σκανδιναβοί εργαζόμενοι έχουν ανώτερο επίπεδο και θα 'πρεπε να το βελτιώσουν ακόμη, ρίχνοντας βάρος στη διά βίου μόρφωση. Ετσι δημιουργήθηκαν μια σειρά άχρηστων σεμιναρίων, όπου βολεύτηκε μια σειρά καινούριας αριστοκρατίας.

Ολα αυτά πήγαν στα σκουπίδια σε μια νύχτα, όταν, με την οδηγία Μπολκεστάιν, οι εργοδότες ξέχασαν και τα μορφωτικά επίπεδα των Σκανδιναβών εργαζομένων και τις πολιτισμένες συλλογικές συμβάσεις που είχαν και άρχισαν κατά χιλιάδες να προσλαμβάνουν «σύγχρονους σκλάβους από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες με συνθήκες γαλέρας», πιέζοντας έτσι την τιμή της εργατικής δύναμης στον πάτο.

Εδώ συνέβαλαν και μια σειρά καταδικαστικές αποφάσεις από τα δικαστήρια της ΕΕ που στην πράξη κατήργησαν τις συλλογικές συμβάσεις και τις όποιες κατακτήσεις του οργανωμένου συνδικαλιστικού κινήματος.

Με συμφωνία δεξιάς, σοσιαλδημοκρατίας και οπορτουνιστών, υπογράφτηκε πακέτο αναδιαρθρώσεων το 2006, που, μεταξύ άλλων, αποχαρακτήρισαν τα βαρέα επαγγέλματα, ανέβασαν τα όρια συνταξιοδότησης στα 68 για άντρες και γυναίκες και με προοπτική τα 70, αύξησαν τον υποχρεωτικό χρόνο εργασίας χωρίς ανάλογη αμοιβή, μείωσαν το δικαίωμα στο επίδομα ανεργίας από 7 χρόνια σε 4 και συζητούν σήμερα, για το ξεπέρασμα της κρίσης, να το μειώσουν στα δύο χρόνια, και, μέσω αλλαγών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση αλά Καποδίστρια, προώθησαν τις ΣΔΙΤ που αποφέρουν τεράστια έσοδα στο κεφάλαιο και αισθητή χειροτέρευση όλων των υπηρεσιών. Το επόμενο βήμα θα είναι η ιδιωτικοποίηση της Υγείας.

Η απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων, σε συνδυασμό με την ανέγερση πάρα πολλών μεγάλων αγοραστικών κέντρων, συντέλεσε μέσα σε λίγα χρόνια στο κλείσιμο της πλειοψηφίας των μικροκαταστημάτων που κυριαρχούσαν στην αγορά.

Απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή ο συνδυασμός των ελαστικών σχέσεων εργασίας με τις κοινωνικές περικοπές. Π.χ., όταν η γυναίκα δουλεύει μέχρι το μεσημέρι και ο άνδρας από το μεσημέρι και μετά, δε γίνεται αισθητό το πρόβλημα της έλλειψης παιδικού σταθμού. `Η όταν με τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες μέρος της δουλειάς μεταφέρεται στο σπίτι, ιδιαίτερα για γυναίκες. Δουλεύουν, κάνοντας και τις δουλιές του σπιτιού.

Με τη φτηνή μαύρη εργασία παράνομων μεταναστών, καλύπτονται πολλά κενά στον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών και περνάει στα λαϊκά στρώματα ότι όλοι ωφελούμαστε από αυτό.

Αναπτύσσονται στον τριτογενή τομέα μια σειρά άχρηστα, αλλά και ύποπτα επαγγέλματα, που απασχολούν πολύ κόσμο και ιδιαίτερα νέους, π.χ., το coaching. Οχι μόνο στις μεγάλες αλλά και στις μικρές επιχειρήσεις, οι coachers (καθοδηγητές) αναλαμβάνουν να βελτιώσουν τις ατομικές επιδόσεις του κάθε εργαζόμενου, χωρίς να έχουν ιδιαίτερη επιστημονική κατάρτιση, με αποτέλεσμα τη συνεχή πίεση για περισσότερη συμβολή χωρίς απολαβές του καθένα ατομικά στους στόχους της εργοδοσίας, με αντεπιστημονικές μεθόδους, με αποτέλεσμα τραγικές συνέπειες ακόμα και στην ψυχική ισορροπία των εργαζομένων, ιδιαίτερα των ηλικιωμένων.

Καλλιεργείται συστηματικά και η ηθική ποινικοποίηση της αποδοχής κοινωνικών παροχών.
Αρα αυτά που σερβίρουν για λύση ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ είναι ξεπερασμένα και επικίνδυνα. Μονόδρομος για τους εργαζόμενους σε κάθε χώρα είναι η ισχυροποίηση των Κομμουνιστικών Κομμάτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Η δημιουργία διακριτού κομμουνιστικού πόλου θα βοηθούσε πολύ σ' αυτήν την κατεύθυνση.

ΑΜΕΣΟ επομένως μπαίνει και το καθήκον και για τις κομματικές οργανώσεις του ΚΚΕ που δρουν εδώ, μέσα στα πλαίσια της ενιαίας δράσης, να προσανατολίσουν τη δουλειά τους στην ολόπλευρη συμμετοχή τους στο ντόπιο ταξικό κίνημα και ιδιαίτερα σε μορφές και στόχους πάλης που θα προωθούν την ενίσχυση της ΠΣΟ και του ΠΣΕ.

Για να κερδίζουμε δυνάμεις στη γραμμή της αντιιμπεριαλιστικής πάλης, έχοντας μόνιμα υπόψη ότι εγγύηση για την ιδεολογικοπολιτική ενότητα και το ξεκαθάρισμα με τον οπορτουνισμό, είναι η συνεχής ενίσχυση της κοινωνικής σύνθεσης μελών και στελεχών του Κόμματος, υπέρ της εργατικής τάξης.
Πάνος Απέργης
ΝΟ Σκανδιναβίας του ΚΚΕ
Ριζοσπάστης - 26 Οκτωβρίου 2008