Σύντροφοι!
Θα μου επιτραπεί, πριν καταθέσω τις σκέψεις μου για το κείμενο των Θέσεων της ΚΕ, να τοποθετηθώ πάνω στην άποψη που εξέφρασε σύντροφος (;) στο διάλογο που γίνεται, αφού με επιτακτικό νομίζω ύφος ζήτησε να τοποθετηθούν τα μέλη του κόμματος στο ζήτημα που θίγει: ότι το κόμμα διολισθαίνει προς το «Σταλινισμό»!
Το να χρησιμοποιούν τον όρο «Σταλινισμός» οι αστοί και τα φερέφωνά τους αντάμα με τους οπορτουνιστές, ο καθείς καταλαβαίνει τους λόγους. Το να πέφτει στην παγίδα του όρου και σύντροφος (;) που δεν είναι τυχαίος και έχει μελετήσει (;) τις δυσκολίες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ, τι άραγε εξυπηρετεί; Εξυπηρετεί το κίνημα, την εργατική τάξη, το κόμμα που δήθεν προσπαθεί να προφυλάξει ή τον ταξικό εχθρό και τους οπορτουνιστές «Δεξιούς και Αριστερούς»;: Αλλο πράγμα η κριτική και σαφώς διαφορετικός ο μηδενισμός μιας ιστορικής εποχής.
-- Λοιπόν, όταν αναλύεις και στέκεσαι στις αιτίες ενός κοινωνικοπολιτικού γεγονότος που έγινε στο παρελθόν, σήμερα, που έχεις τα αποτελέσματα, εύκολα μπορείς να καταδικάσεις, να αφορίσεις τους όποιους πρωταγωνίστησαν θετικά ή αρνητικά σ' αυτό το γεγονός.
Για να μεταφερθούμε στη δεκαετία του 1930. Υπήρχε, ναι ή όχι, ιμπεριαλιστική περικύκλωση στο νεαρό Σοβιετικό κράτος; Μπορεί η αντεπανάσταση και η ξένη επέμβαση να τσακίστηκαν, αυτό όμως σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι σταμάτησε η περικύκλωση και η υπονόμευση. Π.χ. το 1921 οργανώθηκε «εξέγερση» στη Γεωργία από Μενσεβίκους και Τσαρικούς με την καθοδήγηση των Εγγλέζων.
-- Υπήρξαν, ναι ή όχι, εκτεταμένα σαμποτάζ απ' τους κουλάκους στην αγροτική παραγωγή που αντιδρούσαν στην κολεκτιβοποίηση; Υπήρξαν ανάλογα σαμποτάζ στα πετρέλαια του Μπακού και σε ορυχεία στα Ουράλια;
-- Υπήρξε αποδεδειγμένα αντεπαναστατικό κέντρο τη 10ετία αυτή; Ναι ή όχι; Η υπόθεση π.χ. Τουχασέφσκι αποτελούσε εφεύρημα του ...Στάλιν ή μήπως η δολοφονία του Κίροφ το 1934 στο Λένινγκραντ αποτελούσε προβοκάτσια του ίδιου;
-- Ο Τρότσκι και στην πορεία οι Ζηνόβιεφ - Κάμενεφ - Ράντεκ κ.ά. υπονόμευαν, ναι ή όχι, την οικοδόμηση του Σοσιαλισμού και αντιδρούσαν στην κολεκτιβοποίηση και θεωρούσαν την εκβιομηχάνιση «γραφειοκρατικό τυχοδιωκτισμό»; Στη διάρκεια του 14ου Συνεδρίου του κ.κ. Μπόζεβ σχηματίστηκε η λεγόμενη «Νέα Αντιπολίτευση». Παρουσίασαν μάλιστα και «πλατφόρμα», όπου αρνούνταν τη δυνατότητα νίκης του Σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, δεν παραδέχονταν το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της βιομηχανίας και αποτελούσαν τη συμμαχία της εργατικής τάξης με τους μεσαίους αγρότες. Παράλληλα, απέρριπταν την εκβιομηχάνιση, πρότειναν την ανάπτυξη μόνο της αγροτικής οικονομίας, την εξαγωγή των προϊόντων της στο εξωτερικό και την εισαγωγή μηχανών και ανάλογου μηχανολογικού εξοπλισμού. Μετά την απόρριψη με μεγάλη πλειοψηφία απ' το Συνέδριο, η «Νέα Αντιπολίτευση» προσπάθησε να οργανώσει και διαδηλώσεις στη Μόσχα και αλλού, παρέα με οπαδούς του Τρότσκι.
-- Απέναντι σ' αυτή την κατάσταση τι έπρεπε να κάνει η ηγεσία του κόμματος και όχι αποκλειστικά ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ; (Μην ξεχνάμε ότι ο ρόλος της προσωπικότητας στην Ιστορία είναι σχετικός και όχι απόλυτος). Να αποδεχόταν τις θέσεις της «Νέας Αντιπολίτευσης» και ιδιαίτερα αυτές του Μπουχάριν; Ε, τότε δε θα περίμενε 55 χρόνια η αντεπανάσταση για να επικρατήσει.
-- Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι όλοι οι ... αντισταλινικοί στέκονται με ιδιαίτερη λύσσα σ' αυτή τη 10ετία και στα ...«εγκλήματα» του Στάλιν, ενώ για τα εγκλήματα π.χ. των κουλάκων που έκαιγαν τις σοδειές με αποτέλεσμα να πεθάνουν χιλιάδες από λιμό δε βγάζουν άχνα, αν δεν τα φορτώνουν και αυτά στο Στάλιν! Και δεν είναι τυχαίο, γιατί σ' αυτή τη 10ετία εδραιώθηκε η εξουσία των Σοβιέτ και η σοσιαλιστική οικοδόμηση έδινε τα πρώτα της αποτελέσματα. Π.χ. στα 1932 ο όγκος της παραγωγής ολόκληρης της βιομηχανίας της ΕΣΣΔ είχε τριπλασιαστεί σε σύγκριση με το 1913 και διπλασιαστεί σε σύγκριση με το 1928. Το 1937, που ήταν ο τελευταίος χρόνος του δεύτερου 5χρονου, η βιομηχανία έδωσε προϊόντα 2,2 φορές πιο πολλά απ' ό,τι το 1932. Αποτέλεσμα: στο συνολικό όγκο βιομηχανικού προϊόντος η ΕΣΣΔ κατέκτησε τη ΔΕΥΤΕΡΗ θέση στον κόσμο, ύστερα απ' τις ΕΠΑ!
-- Τώρα, αν γίνανε υπερβολές και την πλήρωσαν άδικα πολλοί, δυστυχώς σε τέτοιες περιόδους της Ιστορίας συμβαίνουν. Μήπως άραγε και στην περίοδο της αστικής επανάστασης ο Σαιν Ζυστ δεν έπαιρνε κεφάλια αδιάκριτα και σ' αυτά και πολλών αθώων;
Κανείς, πόσο μάλλον το κόμμα, δε δίνει συγχωροχάρτι στις όποιες υπερβολές, εκείνο που κάνει σήμερα με την προσπάθεια διερεύνησης των αιτιών των ανατροπών είναι η απόκτηση πείρας για να αποφύγει λάθη και παρεκκλίσεις στην οικοδόμηση του Σοσιαλισμού Αύριο - Μεθαύριο στη χώρα. Αν αυτή η προσπάθεια διολισθαίνει προς το ... «Σταλινισμό», όπως ανακαλύπτουν ορισμένοι, ε τότε ενδόμυχα δε θέλουν το Σοσιαλισμό, άσχετα αν τον επικαλούνται και μάλλον θέλουν ένα «Σοσιαλισμό» στα Μικροαστικά τους Μέτρα!
-- Το Κείμενο των Θέσεων στέκεται στο σύνολο των παραγόντων που οδήγησαν στην παλινόρθωση του καπιταλισμού και σωστά, γιατί δεν ήταν μόνο η επικράτηση αναθεωρητικών απόψεων και πολιτικών που οδήγησε, όπως τα γεγονότα αποδείχνουν, στη ανατροπή μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ. Ωστόσο, κατά τη γνώμη μου, απ' τη στιγμή (πολύ πριν το 28ο Συνέδριο) που υιοθετήθηκε το κέρδος ως κίνητρο στην παραγωγή, απ' τη στιγμή που στο όνομα της ικανοποίησης των Λαϊκών Αναγκών παραβιάστηκε μια βασική αρχή της σοσιαλιστικής οικονομίας, δηλαδή η γνωστή υποδιαίρεση Ι (παραγωγή Μέσων Παραγωγής) και ΙΙ (παραγωγή ειδών κατανάλωσης) ήταν αναπόφευκτο αυτό που τελικά επικράτησε. Η Αντεπανάσταση, δηλαδή.
-- Ενα ερώτημα πιστεύω ότι βασανίζει πολύ κόσμο και στο Κόμμα αλλά και εκτός Κόμματος. Γιατί άραγε δεν υπήρξε αντίσταση απ' τις οργανωμένες δυνάμεις του ΚΚΣΕ; Ολη η ηγεσία, όλα τα μέλη του κόμματος, όλα τα στελέχη δεν έβλεπαν πού οδηγούσαν τουλάχιστον οι αποφάσεις του 27ου Συνεδρίου του ΚΚΣΕ, για να μην πάμε παλιότερα.
Το κείμενο της ΚΕ διαπιστώνει ότι δε διαμορφώθηκε έγκαιρα μια κομμουνιστική επαναστατική πρωτοπορία να καθοδηγήσει την εργατική τάξη ενάντια στην αναπτυσσόμενη αντεπανάσταση. Ωστόσο αυτό δε φτάνει. Αυτό το ζήτημα νομίζω ότι απαιτεί παραπέρα διερεύνηση και μελέτη, γιατί το θεωρώ σημαντικό.
Πάνω σ' αυτό το ζήτημα έχω την άποψη ότι από κάποιο χρονικό σημείο και ύστερα στην πορεία οικοδόμησης, το κόμμα αποξενώθηκε απ' την εργατική τάξη. Δημιουργήθηκε ένα στρώμα διευθυντικών και κομματικών στελεχών, που κοίταζαν το ατομικό τους συμφέρον, αδιαφορώντας για τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής, οδηγώντας τη σε στασιμότητα. Αυτό αποδεικνύεται απ' το γεγονός ότι ευθύς αμέσως μετά την παλινόρθωση (1991) βρέθηκαν πολλά διευθυντικά στελέχη να κατέχουν αρκετή «περιουσία», χρηματική ή μη. Π.χ. Τσερνομίρντιν, Διευθυντής Ενεργειακού Σχεδιασμού. Τα συνδικάτα που μπορούσαν να αποτελέσουν φραγμό στην αντεπανάσταση ήταν αδρανοποιημένα, οι ηγεσίες τους αποτελούσαν ένα γραφειοκρατικό μηχανισμό και ενδεχόμενα να είχαν δεσμούς με αυτό το στρώμα. Ρόλο γι' αυτήν την κατάσταση έπαιξε, κατά τη γνώμη μου, η διάλυση των Επιτροπών Εργατικού Ελέγχου και η μετατροπή τους σε Συμβούλια Επιχειρήσεων.
Τέλος, πρέπει οι Θέσεις να αποτελέσουν ένα πολύτιμο εργαλείο στην καθημερινή μας δουλειά, τόσο στην ανάδειξη της υπεροχής του υπαρκτού Σοσιαλισμού, όσο και στην προσπάθεια οικοδόμησης του Μετώπου του Σοσιαλισμού αύριο, παίρνοντας υπόψη μας τις αιτίες παλινόρθωσης σαν παράδειγμα προς αποφυγή.
Μαν. Περράκης
Αχτίδα Ενέργειας Κ. Ο. Πετρελαίων
Ριζοσπάστης - 7 Δεκεμβρίου 2008
